Wie lijdt het meest?

Beste Beatrijs,

Sinds het veel te jong overlijden van mijn echtgenoot, probeer ik het als weduwe te redden met onze twee jonge kinderen. Hoewel ik niet heel dol ben op mijn schoonfamilie, doe ik mijn best om met hen een redelijke relatie te onderhouden. Dit met het oog op mijn kinderen, die graag met hun neefjes en nichtjes spelen en later misschien bij mijn schoonfamilie terecht kunnen met vragen over de jeugd van hun vader. Nu hebben mijn schoonouders de gewoonte om per bezoek of telefoongesprek minstens één keer de volgende opmerking te plaatsen: ‘Een kind verliezen is het ergste wat er is’. Vaak halen zij anderen aan die dit tegen hen gezegd hebben. Dit snijdt mij telkens door de ziel. Het liefst zou ik uit willen schreeuwen: ‘O ja? Jong je partner verliezen of je vader verliezen is toch onnoemelijk veel erger!’

Ik begrijp dat verdriet niet te vergelijken is en dat de toch al broze verhouding niet gebaat zou zijn bij zo’n uitbarsting, dus slik ik steeds mijn ergernis in. Toch zou ik heel erg graag een einde maken aan deze voor mij en mijn kinderen kwetsende uitspraken. Hoe kan ik dit het beste aanpakken?

Leed boven leed

Beste Leed boven leed,

Verdriet vergelijken is nooit een goed idee, omdat zo’n wedstrijd ‘wie is het zwaarst getroffen?’ geen winnaars kan opleveren. Zo’n overwinning is per definitie een Pyrrhusoverwinning. Iedereen lijdt natuurlijk onder het verlies van man en vader (uw gezin) en van zoon en broer (de schoonfamilie) en het heeft weinig zin elkaars verdriet langs de meetlat te leggen. Maar uw schoonouders tonen wel heel weinig empathie door steeds maar het zinnetje ‘Een kind verliezen is het ergste wat er is’ tegenover u te herhalen. Ik kan me goed voorstellen dat u daar witheet van wordt.

Als het een enkele keer was voorgekomen, zou stilzwijgend laten passeren de beste reactie zijn geweest, maar u schrijft dat het een mantra is geworden. Een correctie op dit zwelgen in slachtofferschap lijkt me dan ook op z’n plaats. Zeg bij de volgende keer dat zij dit cliché ten beste te geven: ‘Voor ons als gezin is het anders ook heel erg om (naam van uw man) te verliezen.’ Schiet vooral niet uit uw slof, zeg het rustig, bijna verontschuldigend, maar zég het wel en blijf het zeggen elke keer als het gevreesde zinnetje wordt gedebiteerd. Dan houden ze er wel mee op.