Beste Beatrijs,
Ik kan me met plezier ergeren aan mensen die het woord ‘puzzel’ uitspreken als ‘puzel’. Nu kan ik me voorstellen dat zoiets er langzaam insluipt maar mijn klomp brak toen onze dochter recent de logopediste bezocht die ook van ‘puzels’ sprak. Ik begrijp natuurlijk dat de dame in kwestie op een puzzel doelt, maar toch zou ik haar graag willen verbeteren. Men spreekt immers ook niet van een baker wanneer men een bakker bedoelt. Mag ik hier wat van zeggen en hoe dien ik dat dan te brengen of moet ik er mijn schouders over ophalen?
Verkeerde uitspraak
Beste Verkeerde uitspraak.
Het woord ‘puzel’ kan evenals het woord ‘swieter’ (in plaats van ‘swetter’), ‘bleu bend’ (in plaats van ‘bloe bend’), ‘normalíter’ (in plaats van ‘normáliter’) sommige toehoorders tot innerlijke razernij brengen. De uitspraak is verkeerd en, wat nog veel erger is, wordt geassocieerd met ‘lage afkomst’. Doorgaans is het geen goed idee om mensen te corrigeren op hun woordgebruik, want dat maakt een pedante indruk. Of het nu gaat om de buurman, de juf van school of de logopediste – allen zullen zich gepikeerd voelen. De klassengebondenheid van deze fout maakt het extra moeilijk om als schoolmeester op te treden. Het is niet fijn om de aandacht te vestigen op milieuverschillen, dus raad ik u aan om het maar te laten zitten.
De enigen die u kunt corrigeren zijn uw eigen kinderen. Mogelijk hebt u nog wat vrienden, voor wie u zich niet in acht hoeft te nemen, met wie u vrijuit kunt bakkeleien over de vraag of je ‘nótulen’ of ‘notúlen’ moet zeggen. Bij het overige deel van de mensheid is verbeteren het sop de kool niet waard.
Beste Beatrijs,
In dit geval ben ik het niet met u eens. Een logopediste leert haar cliënten spreken, en heeft daardoor een grote verantwoordelijkheid. Een logopediste is een arts voor spraakproblemen, en gezondheidszorg hoort geen fouten te kennen. Fouten die er wel zijn dienen gesignaleerd, en zo snel mogelijk opgelost te worden. Oftewel: even doorbijten, je over je gêne heenzetten, en de logopediste het eens voorzichtig voorleggen.
Succes!
Michiel.
Ik snap het dilemma niet helemaal, maar stoor me wel aan de uitspraak dat een verkeerde uitspraak lage afkomst zou kunnen betekenen. Dat een woord anders (niet verkeerd maar anders!) wordt uitgesproken is namelijk niet altijd een kwestie van een foutieve uitspraak. Uitspraak is ook streekgebonden. Zo liggen de klemtonen in friesland heel anders dan in limburg. boerenvolk? slecht ABN? wel of niet; uw mening! Maar wel nederlands!
En ook in de gezondheidszorg worden fouten gemaakt Michiel! Gewoon, omdat het MENSENwerk is.
In Indonesië heb ik verschillende keren gevraagd om de goede uitspraak van stadsnamen. zoals Bàndoeng of Bandòeng?.
Palèmbang of Palembàng? Makàssar of Makassàr? Is het Semàrang of Semaràng? etc.
Steeds kreeg ik als antwoord: “Allebei is Goe oed “!
Dat kan zo zijn, maar ook een vorm van beleefdheid, zodat ik het maar uitspreek, zoals ik het vroeger op school op Java geleerd heb !