Schoonouders met ‘u’ aanspreken

Beste Beatrijs,

Ik heb al zeven jaar een relatie met mijn vriend en zijn ouders willen niet dat ik hen bij de voornaam noem of hen tutoyeer. Ik heb hun wens gerespecteerd, maar kreeg steeds meer moeite met het ‘meneer’ en ‘mevrouw’ zeggen. Ik heb een verzoek tot tutoyeren voorgelegd aan mijn schoonouders, maar dit viel niet goed. Hun opvoedingscultuur verdraagt dit niet. Zij vinden dat ik qua positie en leeftijd te gast ben bij hen en dat ik me aan hun spelregels dien te houden. Terwijl wij binnenkort een kleintje krijgen die zijn opa en oma wel mag tutoyeren.

Ik kan niet begrijpen waarom zij willen dat ik hen blijf vousvoyeren, terwijl mijn vriend en zelfs mijn kind je en jij mogen zeggen. We zitten nu in een impasse. Ik kan met hen niet meer communiceren, maar ik wil wel dat ons kind ook deze opa en oma kent. Ziet u een oplossing?

Schoondochter van vreemden

Beste Schoondochter,

Voor de goede orde moeten we onderscheid maken tussen het tutoyeren en het vinden van een adequate aanspreektitel. Veel ouderen vinden het vreselijk om door een jongere generatie met de voornaam te worden aangesproken. Vaak hebben ze meer moeite met voornaamgebruik dan met het tutoyeren op zichzelf.

Steeds meer schoonouders zetten zich over die drempel heen en laten zich door hun schoonkinderen tutoyeren én bij de voornaam noemen, wanneer op een gegeven moment het ‘meneer en mevrouw Achternaam’ wel erg afstandelijk en formeel begint te klinken. Er is ook nauwelijks een alternatief, als de betrokkenen geen zin hebben in het onzinnige ‘vader’ of ‘moeder’. Er zijn ook mensen die hun schoonouders met ‘oma en opa’ aanspreken, vanuit het perspectief van de kleinkinderen als het ware. Misschien kan dit in uw situatie een oplossing zijn, als uw kindje eenmaal is geboren. U zou ook nog ‘schoonmama’ en ‘schoonpapa’ kunnen overwegen als aanspreektitel.

Blijft over het probleem van ‘u’ of ‘jij’. Eerlijk gezegd, heb ik nog nooit gehoord van het gebruik dat grootouders zich door hun eigen familieleden ongeacht leeftijd laten tutoyeren, terwijl de schoonfamilie geacht wordt eeuwig ‘u’ te zeggen. Dit riekt naar discriminatie wegens afwezigheid van bloedverwantschap. De enige waarde die u voor uw schoonouders vertegenwoordigt is kennelijk die van broedmachine om kleinkinderen te produceren. Het is moeilijk dit pertinente tutoyeringsverbod anders te interpreteren dan als minachting of antipathie hunnerzijds. Tenzij ze op deze manier hun misnoegen tot uitdrukking brengen dat uw vriend en u niet getrouwd zijn, dat kan natuurlijk ook nog.

Vraag aan uw vriend of hij er nog eens met zijn ouders over wil praten, zonder dat u erbij bent. Laat hem benadrukken dat deze spelregels absurd zijn. Als hun positie onwrikbaar blijft, zouden u en uw vriend in ieder geval uw kind tezijnertijd moeten leren om oma en opa te vousvoyeren. Zodat u niet als enige tijdens bezoekjes de rol van formalist hoeft te spelen. Er wordt van u als schoondochter respect verwacht? Goed idee, het kleinkind doet mee.