Beste Beatrijs,
Sinds een jaar heb ik (jongen van 21) verkering met een alleraardigst meisje. Ze is een studente die in de weekenden vaak naar huis gaat, en ik ga regelmatig met haar mee. Haar ouders zijn allebei erg aardig, maar al vanaf de eerste dag vraag ik mij af hoe ik ze moet aanspreken. Tot nu toe heb ik het probleem weten te vermijden, door ze niet aan te spreken als ik geen oogcontact heb. Maar dat is natuurlijk geen lange termijnoplossing. Meneer en mevrouw Achternaam klinkt zo afstandelijk. Bij de voornaam noemen is ook geen optie, dat doet mijn vriendin ook niet. Blijft over ‘pa’ en ‘ma’, maar ja: het zijn mijn ouders niet. Toen ik het hen vroeg, zeiden ze: ‘Dat moet je zelf bepalen’. Ik denk dat ze zelf ook geen bevredigende aanspreekvorm weten. Hebt u een suggestie? Of moet ik ze de komende jaren gewoon nooit aanspreken?
Sprakeloze schoonzoon (a.s.)
Beste Sprakeloos,
‘Op de lange termijn is mevrouw en meneer geen oplossing.’ Inderdaad, daar hebt u gelijk in. Maar een relatie van een jaar is helemaal niet lang. Daarin kunt u heel goed ‘u’ en ‘mevrouw, meneer’ zeggen tegen uw toekomstige schoonouders, terwijl de betrekkingen toch prettig en hartelijk zijn. Tegen de tijd dat ze echt uw schoonouders worden (jullie gaan trouwen of samenwonen), kan de aanspreekvorm worden heroverwogen. ‘Pa en ma’ zeggen of varianten daarop wordt tegenwoordig nauwelijks meer gedaan. Meestal wordt het gewoon de voornaam. In tegenstelling tot wat de ouders van uw vriendin zeiden: ‘Dat moet je zelf bepalen’ is het trouwens niet uw keuze, maar die van hen. Zij zijn ouder dan u, dus zij moeten bepalen wanneer de aanspreekvorm minder formeel wordt en hoe die dan moet luiden.
Maar zo ver is het dus nog niet. Voorlopig bent u gewoon ‘het vriendje van hun dochter’. En dit vriendje zegt: ‘u’ en ‘meneer, mevrouw’, tot hij uitgenodigd wordt om iets minder afstandelijks te zeggen.
Bij ons is het gewoon van dag 1 de voornaam hoor (maar wij zijn dan ook wel zelf iets ouder), hoewel ik het zelf ook probeer te vermijden. Vrienden van mijn eigen ouders spreek ik (als ik ze een tijdje ken natuurlijk) trouwens ook aan met de voornaam. Niemand die dat vervelend vindt hoor.. en als ik twijfel, pols ik zelf altijd eventjes, genre ‘u vindt het toch niet erg dat ik u *voornaam* noem? Of ‘ik mag toch *voornaam* zeggen?’ Dat is misschien niet geheel volgens de regels, maar op die manier gooi je het onderwerp eventjes casual op tafel en kan er voor eens en voor altijd beslist worden. Dat mijn vriend zijn eigen ouders niet aanspreekt met hun voornaam, vind ik zelf geen argument eigenlijk, dat lijkt me niet meer dan normaal :)
Wat dat betreft heb ik eens in een penibele situatie gezeten. De alleenstaande moeder van een vriendin noemde ik altijd mevrouw+achternaam en dat werkte prima. Na 4 jaar kreeg moeders een vriend waarbij ik, dat ging heel vanzelfsprekend, vanaf het begin zijn voornaam gebruikte. Na 5 jaar gingen vriendin en ik samenwonen en na 7 jaar kwam het mevrouw+achternaam’probleem’ ter tafel. Afgesproken is toen dat ik haar mam zou noemen, wat ik eigenlijk niet wilde, want ik had al een moeder, maar onder sociale druk ben ik overstag gegaan en het is mij gelukt om het woord mam nog twee jaar te vermijden. Daarna was het geen issue meer, want vriendin en ik gingen uit elkaar.
Wel heb ik aan mevrouw+achternaam nog een aardige brief gestuurd om haar te bedanken voor vele jaren gastvrijheid en ook gerefereerd aan haar vriend voornaam, waar zij inmiddels mee samenwoonde.