Beste Beatrijs,
Mijn vriendin en ik (beiden eind dertig) zijn al meer dan tien jaar samen en wonen de laatste vijf jaar samen in een huurhuis. We verdienen allebei ongeveer anderhalf keer modaal en hebben geen kinderen, dus we zitten financieel prima. Uit milieuoverwegingen waren we altijd al zuinig met energie.
Nu de prijzen zijn gestegen is mijn vriendin nog zuiniger geworden. Ze heeft commentaar op de duur van mijn douche en gebruikt het gasfornuis nauwelijks. Grootste doorn in het oog is de verwarming. Vorig jaar stookten we nog in de avonduren, maar nu mag de verwarming van haar helemaal niet meer aan. We zaten al in dikke truien en pantoffels – voor mij is het niet meer te doen. Tijdens de recente kou werd het in ons huis maximaal veertien graden, vaak minder. Ik heb een veeleisende baan van zestig uur per week en vind het akelig om ’s avonds in de kou te zitten. Ik wil ook geen vrienden meer uitnodigen, omdat zulke temperaturen niet gastvrij zijn. Mijn vriendin lijkt steeds verder te gaan in haar obsessie met de rekening, maar ik wil enigszins comfortabel (18, 19 graden) in mijn huis wonen en daarvoor betalen. We hebben hier stevige discussie en ruzie over. Wat te doen?
Altijd in de kou
Beste Altijd in de kou,
Leven in een huis waar het nooit meer dan veertien graden wordt, is niet uit te houden. Daar worden mensen chagrijnig en depressief van. Bovendien is het ongezond, omdat een huis dat nooit warm gestookt wordt, al is het maar een paar keer per week, vochtig wordt, wat schimmelgroei bevordert. Normaal gesproken sluiten stellen met uiteenlopende temperatuurwensen een compromis: als de een 20 en de ander 15 graden wil, zetten ze de thermostaat op 17.5. Inderdaad met warme truien en dikke pantoffels. Maar in dit geval wil uw vriendin geen duimbreed wijken. In haar optiek zult u moeten lijden, omdat zij dat zelf prima vindt. Er zijn een paar dingen die u kunt proberen:
Zoek een ander huis. Moderne appartementen worden veel energiezuiniger gebouwd dan vroeger. Er zijn flats, waar de verwarming zelfs bij zware vorstperiodes niet of nauwelijks aan hoeft, omdat ze heel goed zijn geïsoleerd. Daarheen verhuizen scheelt niet alleen in de energierekening, maar ook in wooncomfort (hoewel uw vriendin misschien liever wil lijden voor het klimaat dan de woonruimte voor zichzelf en voor u comfortabeler maken). Bespreek de verhuismogelijkheden met uw vriendin. Bespreek ook de volgende stappen die u zou kunnen nemen, wanneer zij vasthoudt aan haar weigering om de verwarming aan te zetten.
Misschien kunt u op uw kantoor een veldbedje plaatsen.
Overweeg om twintig uur bovenop uw werkweek van zestig uur te gooien en meer tijd door te brengen op kantoor. Misschien kunt u een veldbedje plaatsen. Ook is het mogelijk om na uw werk ergens een snel hapje te eten en dan naar een voorstelling (bioscoop, theater, concert) te gaan – ergens waar het warm is. Zodra u thuis komt, gaat u in bed liggen met drie dekens over u heen om er alleen uit te komen, wanneer u weer naar uw werk moet.
Ten slotte kunt u ook besluiten om de relatie te beëindigen en eigen woonruimte te zoeken, want zo’n diepgaand conflict lijkt niet bevorderlijk voor de eendracht binnen uw relatie.
Heb dezelfde afwegingen als u: zuinig met energie en zo snel mogelijk van de fossiele brandstof af. Het salaris komt ook overeen, dus ik begrijp de keuzes. Maar…dit is geen leven!
Wat opvalt is de dwang die u wordt opgelegd, terwijl jullie tweeverdieners zijn, gelijken.
Een ander huis? Een andere vrouw? U kunt ook tegengas (!) geven en in de ruimtes waar u bent, gewoon de verwarming aandoen en het leefbaar maken. Of voor uzelf een elektrisch kacheltje kopen, want kou, dwang en het ondemocratische stelsel zijn uitgewerkt.
Probeer te communiceren over deze problemen samen, de kou is een probleem voor velen en misschien is er meer inzicht nodig over de kosten, als jullie daar samen over praten, wat de angsten zijn, hoe die wellicht kunnen worden weggenomen. Dan wil uw vriendin misschien de zuinigheid ook weer wat loslaten. Succes!
War een rare adviezen, hopelijk is dit niet serieus bedoeld. Behalve de laatste optie. Blijft deze vriendin star bij haar eigen gedrag: beëindig dan de relatie, want dan zal ze ook in andere zaken zo halsstarrig zijn. Als je samenwoont kun je niet totaal je eigen gang gaan zonder rekening te houden met de ander, sta gewoon op uw strepen. Kom op, laat u niet zo ringeloren.
De attitude van die vriendin is onacceptabel. Maar als je de relatie toch wilt handhaven zou ik één kamer separaat op 22° verwarmen voor mijzelf en daar lekker gaan zitten met een aparte TV en PC. Zo nodig met een eigen bedje.
Een tussen mogelijkheid is om alleen in de woonkamer de verwarming aan te hebben en in de andere ruimtes de verwarming uit.
In de winter 1962-1963 werd ik 8 jaar en kan me dit nog goed herinneren.
We hadden alleen in de woonkamer een kachel en in de badkamer een straalkacheltje dat alleen aan was als we in het lavet gingen.
Slaapkamers onverwarmd met enkel glas.
We hebben toen geen kou geleden.
Denk eens aan de mensen in Oekraine die in de kou zitten, regelmatig zonder verwarming electriciteit en water.
Dan hebben we het hier echt niet slecht.
Als ik het me goed herinner, mochten de gewone Roemenen indertijd onder de knoet van dictator Nicolae Ceauşescu tot 16º stoken. Met dit argument moet er toch als resultaatje een compromis van 17º behaald kunnen worden. Of wil ze openlijk als dictator verdergaan? Dan houdt het wel op, lijkt me. In eigen huis en met voldoende inkomen wil je gewoon kunnen verwarmen naar een redelijke temperatuur. De Nederlandse overheid vraagt om naar 19º af te dalen. Het is een verzoek/advies, geen plicht.
Twintig of hoger mag ook, maar als je het prijsplafond overschrijdt, ga je het in je portemonnee voelen. Dus zieken en gehandicapten met kleine portemonnee die een hogere temperatuur nodig hebben om zich te kunnen bewegen, gaan er aan onderdoor. Niet nodig om gezonde mensen kapot te maken door helemaal niet te stoken.
Beatrijs heeft natuurlijk gelijk dat dit te ver gaat, maar er is ook nog wel een simpele alternatieve oplossing voor koude winteravonden op de bank: een hete kruik op schoot onder een (fleece)deken. Goedkoop en best effectief.
Als je actief bezig bent is overdag 15 (voor mij) geen probleem, maar als je stilzit of je hebt het gewoon snel koud (of je hebt net gedouchet en geen dikke trui aan) dan is dat heel vervelend.
Ik zat onlangs een week lang met 11 graden in huis, door een kapotte verwarming (met het laagste energielabel.) Ik kreeg niets gedaan, zat alleen maar te bibberen en liep heen en weer te ijsberen in de hoop dat het warm werd.
Ik verkrampte mijn (nek) spieren en kon niet ontspannen. Ik had het pas warm als ik in bed lag, onder drie dekens. Zo moet je niet leven, dat helpt niemand.
Het klimaat help je stukken meer door vlees te vermijden (of sterk te minderen) en minder te vliegen en minder (nieuwe) kleding te kopen.
Goede opties van Beatrijs. Hier nog twee:
Makkelijke optie: koop electrische dekens/kussen. Een aantal kleine voor op stoel en onder voeten. Grote voor op de bank. Die verbruiken weinig energie en helpen erg. Kosten zo’n 20/30/40 euro per stuk.
Hang infradrood-verwarmingspanelen op boven plaatsen waar je zit, en nog een verticaal onder je bureau/tafel voor de benen. Deze moderne panelen verwarmen het lichaam direct en verbruiken weinig energie. Mijn bovenbuurman heeft deze: het is zijn enige verwarming, want hij is geheel van het gas af. Onze gebouw is uit de 18e eeuw en niet super goed geïsoleerd, maar hij heeft het comfortabel terwijl hij tweederde minder voor zijn energie betaalt dan ik (en ik ben vrij zuinig, heb mijn verwarming op 16/17 graden).
Als u al 60 uur van huis weg bent kan de verwarming toch nog wel een paar uurtjes iets hoger?
Als ik u was, zou ik de verwarming hoger zetten en zelf deze extra kosten betalen. Tegelijkertijd zou ik de vriendin de toegang verbieden tot die ruimtes, waar het door uw toedoen lekker warm is. Natuurlijk is dit redelijk bot, maar uw vriendin is ook bot wat betreft deze materie.
Heftig advies, alle drie de opties. Wat dacht je vsn: de verwarming gewoon op 19 graden draaien en zeggen dat je het vertikt om kou te lijden? Kijken wat er gebeurt.
Het is niet vaak dat ik het 100% oneens ben met een advies van Beatrijs. Verhuizen? Kost bakken geld, als je al iets kan vinden. Tachtig uur in de week gaan werken of ’s avonds ergens heen gaan waar het warm is? De relatie dan zomaar beëindigen? Dit is toch niet serieus bedoeld? Ik vind 18 graden in huis al ijskoud – ik kan me voorstellen dat het in huis moeten dragen van dikke lagen kleding uiterst onaangenaam is. En het is inderdaad ook slecht voor de staat van het huis.
Ik vrees dat het enige advies zou moeten zijn: ga aan tafel zitten en praat het helemaal uit! Als de relatie verder goed is, moet ook dit punt te overkomen zijn.
Wat een nare situatie, wordt er zelf koud van.
Ik zou u niet aan raden de relatie te verbreken, maar wel op z’n wat ouderwets gezegd de rol van man des huizes in nemen. U klinkt nu bijna als slachtoffer van uw vriendin’s ‘ideological possession’. Niet laten onderdrukken zou ik zeggen, het doet me denken aan een grappig lied over als feminisme doorslaat van Veldhuis en Kemper: ‘inconvenient trut’. Misschien kan je er samen met een dosis humor en de bereidheid bijvoorbeeld van jou inkomen de extra kosten te betalen er uit komen. Maar ik denk dat het tijd is om als man in deze situatie gewoon even de man te zijn (en als het andersom was als vrouw de vrouw) en je niet te laten onderdrukken in je partners masochisme…. Succes!