Beste Beatrijs,
Ik ben een man (veertiger), woon alleen en heb een oom van 75. De laatste tijd komt hij steeds onaangekondigd langs en blijft dan gerust twee uur zitten. Soms wel twee of drie keer in de week. Ik heb het druk, ik werk in de zorg en zit hier niet op te wachten. Ik heb dit eerder aangekaart, maar hij trekt zich er niks van aan. Ik heb wel eens meegemaakt dat hij al voor de deur stond, toen ik ’s morgens de gordijnen opendeed. Ook gluurt hij door de brievenbus naar binnen om te kijken of ik thuis ben.
Het is niet mooi, maar ik heb hem uit ergernis wel eens buiten laten staan. Als hij me daarna belt, krijg ik een verwijt: ‘Ik ben bij je aan de deur geweest en je auto stond voor de deur, dus je was wel thuis!’ Ik wil niemand kwetsen, maar ik heb hier genoeg van! Wat kan ik doen?
Oom dringt zich op
Beste Oom dringt zich op,
U hoeft zich niet willoos te onderwerpen aan onaangekondigd bezoek. U bent de baas in uw eigen huis en u ontvangt bezoekers op een tijdstip dat u geschikt vindt. Uw oom is niet gevoelig voor hints en heeft duidelijkheid nodig. Zeg de volgende keer als hij bij u op de bank zit dat u het contact anders wil aanpakken. Deel mee dat u erop staat dat hij voortaan van tevoren belt, omdat u een druk leven leidt en niet altijd tijd hebt voor bezoek. Hij heeft uw telefoonnummer, dus het is heel simpel om op te bellen en even te informeren of hij langs kan komen. Vervolgens kunt u zeggen of u dat goed vindt of dat het niet uitkomt. In dat laatste geval kunt u eventueel een afspraak maken voor later. In geen geval kan hij nog onverwacht voor de deur staan. U kunt wel in bad of met iemand in bed liggen. Kondig aan dat u bij onverwacht bezoek ofwel hem zult heenzenden, ofwel helemaal de deur niet open zult doen. Dat zal hij niet leuk vinden, maar hij is nu een gewaarschuwd man.
“Oom dringt zich op” heeft het meeste baat bij de beroemde en beruchte Nederlandse directheid.
Als oom voor de deur staat is een simpel ” Hallo, het komt me nu niet uit, tot ziens.” gevolgd door het sluiten van de voordeur, een boodschap die zelfs een oom met een hardhouten plank voor zijn hoofd begrijpt.
Het zal best zijn dat de oom eenzaam is en behoefte heeft aan contact, maar dat geeft hem niet het recht om zich zo op te dringen.
Misschien kan er op eens uitgebreid gepraat worden over de vele bezoekjes en of er geen alternatieven voor zijn. In bijna alle gemeenten zijn er biljartclubs, kaartclubs en andere activiteiten voor bejaarden. Lijkt me stug dat er helemaal niets wordt georganiseerd waar de oom interesse of plezier in heeft. Bovendien zal de oom dan ook wel gaan begrijpen dat hij op zoek moet gaan naar andere manieren om zijn tijd te vullen.
Misschien is uw oom al enigszins dementerend en uit zich dat in onaangepast gedrag. Dat proces van dementeren kan al lang begonnen zijn voordat het echt begint op te vallen. En/of is uw oom nogal eenzaam en zou een aanmoediging van uw kant om bijvoorbeeld een buurthuis (bibliotheek) te bezoeken of kaartclub of lokale activiteiten van de ouderenbond bij te wonen hem op een idee kunnen brengen om zijn eenzaamheid op een andere manier te verlichten. U zou eventueel wat activiteiten voor uw oom kunnen googelen. Buurthuizen hebben wekelijks open inloopmomenten. Er zijn wandelclubs etcetera.
Begrijpelijk dat briefschrijver genoeg van de opdringerige oom heeft, maar het is duidelijk dat de oom eenzaam is. Naast de adviezen van Beatrijs zou hij er goed aan doen de oom te helpen hobbies te zoeken en contacten leggen. Kennelijk is hij nog fit genoeg om zich te verplaasten en gesprekken te voeren, anders kon hij ook niet steeds naar zijn neef gaan. Dus dingen als vissen, knutselen en tuinieren om de dag door te komen, en een paar clubs voor de sociale contacten. Dat is een indirecte maar wel sociale manier om te zorgen dat oom zichzelf niet zo afhankelijk maakt van zijn neef. En hij mag best wel duidelijk zijn: “oom, je gaat een paar van deze dingen serieus proberen en daarbij wil ik je best op weg helpen, maar ik ga jou zelf niet meer bezig houden bij mij thuis”
Hier zijn vrijwilligers voor te vinden. Veel plaatsen hebben een lokale Algemene Hulpdienst, vrijwilligersbank of iets dergelijks. Een wekelijks theevisite, samen wandelen/fietsen, samen winkelen. Er kan van alles. Dus zoek wat met die oom en als hij niet meewerkt, doe dan een lijstje adressen in de bus.
Het ziet er niet erg bemoedigend uit, maar het gedrag van deze oom zou dus best de voorloper of de we-zijn-er-bijna van dementie kunnen zijn: het gaat alle proporties te buiten. Misschien moet hier nog even naar gekeken worden. Ook dan is het belangrijk dat er meerdere mensen contact met hem houden.
Verder is het handig om te doen wat velen al doen: voortaan alleen open doen als er een afspraak ligt of als je vermoeden kan wie er komt en dat een welkome of noodzakelijke beller zal zijn. En dat dus van te voren bekend te maken. Met een druk leven heb je ook rustpauzes voor jezelf nodig.