Ongelijke aanspreekvorm

Beste Beatrijs,

Ik heb vanaf zijn zesde gezorgd voor de zoon uit het eerste huwelijk van mijn man. Mijn stiefzoon heeft mij altijd bij mijn voornaam genoemd, prima natuurlijk. Sinds een paar jaar woont hij zelfstandig. Hij heeft al een tijdje een vriendin die mijn man met ‘pappa’ aanspreekt en mij met mijn voornaam. Ik voel mij daar niet prettig bij. Mijn man vindt dit geen punt, maar ik vind het raar om dat verschil te maken tussen ons. Later ben ik dan ook geen oma voor hun kinderen. Kan ik hier wat van zeggen?

Tweederangs schoonmoeder

Beste Tweederangs schoonmoeder,

Door uw man ‘pappa’ te noemen en u bij de voornaam aan te spreken discrimineert uw mogelijk aanstaande schoondochter. Zij doet vertrouwelijker en intiemer tegen haar schoonvader dan tegen haar schoonmoeder. Voor uw stiefzoon bent u niet zijn moeder, dus het is logisch dat hij u bij de voornaam noemt. Maar voor uw schoondochter is het irrelevant dat u ‘alleen maar’ de stiefmoeder bent. Voor haar bent u in de eerste plaats de helft van een echtpaar, en wel het echtpaar dat haar vriend heeft opgevoed. Het wringt als een gast die in de huiskamer een kopje thee drinkt onderscheid maakt tussen de twee helften van een stel: de ene persoon dichtbij haalt en de ander op afstand zet.

Het is op zichzelf al merkwaardig dat schoondochter uw man ‘pappa’ noemt. Dat gebeurt bijna nooit meer. Geliefden van zoons of dochters hebben hun eigen ouders en zijn er juist afkerig van om hun schoonouders met (een variant van) ‘vader en moeder’ aan te spreken. Wat deze vriendin beweegt is onduidelijk. Laat uw man degene zijn die deze situatie corrigeert. Hij kan tegen zijn schoondochter zeggen: ‘Laten we afspreken dat je me in het vervolg bij de voornaam noemt. Voor jou zijn wij (en daarmee sluit hij u nadrukkelijk in) Joop en Elly’. Dring er bij op uw man op aan dat hij dat pappa-gedoe de kop indrukt, ook al boeit de kwestie hem niet, want hij zou het niet over zijn kant moeten laten gaan dat u op een subtiele manier wordt buitengesloten. Bij een gelijkwaardige aanspreektitel lost de opa & oma kwestie zich vanzelf op.