Liever andere voogd

Beste Beatrijs,

Mijn vrouw en ik hebben vijftien jaar geleden besloten haar broer als voogd te benoemen over onze zoon en dochter, indien wij beiden zouden komen te overlijden. In vijftien jaar kan veel gebeuren. Het contact tussen haar broer en zijn vrouw, en ons gezin is een beetje verwaterd. We hebben geen ruzie, maar we zijn wat uit elkaar gegroeid. Omdat ons testament om andere redenen moet worden vernieuwd, staan we opnieuw voor de vraag wie wij als voogd willen zien als ons iets mocht overkomen. Het liefst zouden wij vrienden bij ons in de buurt benoemen, die wij inmiddels zijn gaan zien als goede ‘vervangers’ en die onze puberende kinderen beter kennen. Maar dan staan we voor de vraag: hoe vertellen we het de ‘oude voogden’? We zijn bang dat het geringe contact door onbegrip totaal wordt verbroken, en het is geenszins onze bedoeling de familierelaties op het spel te zetten.

Aarzelend tussen voogden

Beste Aarzelend,

Uw kinderen zijn intussen middelbare scholieren. Het duurt niet lang meer tot hun volwassenheid. Een voogd vervult voor plotseling wees geworden tieners een andere functie dan voor kleine kinderen, die zich makkelijker opnieuw kunnen hechten aan substituut-ouders. Hoe prettig en vertrouwd ook, wonen bij voogden blijft altijd een surrogaatsituatie, die tieners sneller naar onafhankelijkheid drijft. Juist omdat het opvanggezin deze wees/pleegkinderen snel weer kwijt zal zijn, kunt u de voogdij beter bij familie laten. Na het 18de jaar is de taak van de voogd formeel afgelopen. De verdere contacten tussen toevertrouwde kinderen en ex-voogden berusten dan louter op genegenheid. Maar de band tussen kinderen en vrienden van hun ouders zou weleens onverwacht dun kunnen zijn en (wederzijds) getekend door de gedachte ‘wat heb ik eigenlijk met hen te maken?’ Met familieleden is dat risico minder groot. Ook al zie je elkaar jaren niet, die bloedbanden geven stabiliteit en continuïteit. Mocht een weeskind op z’n 23ste ineens in de problemen komen, dan klopt ie misschien net iets makkelijker aan bij een oom of tante dan bij vrienden van zijn helaas omgekomen ouders. Met een familielid als voogd mag je ervan uitgaan dat hij een oogje in het zeil houden, ook als kinderen boven de 18 zijn, en dat de kinderen zich dat zullen laten aanleunen.

Misschien denkt u dat uw kinderen voor de periode dat ze nog niet zelfstandig zijn beter bij uw vrienden kunnen wonen dan te moeten verhuizen naar hun oom en tante. Zoiets kan natuurlijk altijd geregeld worden. Tieners moeten niet uit hun sociale leven worden weggerukt. Een voogd hoeft de hem toevertrouwde kinderen niet zelf in huis te nemen. Hij of zij moet het welzijn van de kinderen in de gaten houden en in dit geval kan dat heel goed betekenen dat ze bij uw vrienden intrekken, zeker wanneer de kinderen daar zelf de voorkeur aan geven. U moet switchen, wanneer u intussen een hekel hebt aan uw broer en schoonzuster, maar op zichzelf is ‘uit elkaar gegroeid zijn’ onvoldoende reden om uw broer te ontvoogden, want hij zal het opvatten als een motie van wantrouwen.