Ik wil geen vrienden uitbuiten

Beste Beatrijs,

Al acht jaar heb ik goed contact met een Marokkaans gezin in mijn woonplaats dat ik destijds als studente heb leren kennen via een vrijwilligersorganisatie: zij zochten (oppas)hulp voor hun gehandicapte zoontje. Inmiddels is ons contact uitgegroeid tot vriendschap. Ik kom met enige regelmaat bij hen over de vloer en geniet van hun heerlijke Marokkaanse kookkunst. Het oppaswerk is niet meer nodig, wel help ik hen af en toe met formulieren en administratieve klusjes en hebben zij mij geholpen bij mijn verhuizing en met klussen in en rond het huis. Sinds enige tijd heb ik een goed betaalde, drukke baan en zocht ik een huishoudelijke hulp. Het gezin heeft het financieel niet breed en omdat beide ouders als schoonmaker werken, heb ik hen voorgesteld eens in de twee weken bij mij schoon te maken. Zij gingen daar grif op in, maar weigeren pertinent hiervoor door mij betaald te worden. Als ik geld voor hen klaarleg, nemen ze het niet mee, ook niet na mijn aandringen. Ik voel mij hier ongemakkelijk bij: ik kan het geld goed missen en zij kunnen het goed gebruiken. Hoe kan ik dit oplossen?

Gratis schoonmaakhulp

Beste Gratis schoonmaakhulp,

Bespreek deze situatie met uw vrienden. En deze keer serieus, zodat er geen misverstand kan voortbestaan. Leg hen uit dat huishoudelijk werk in Nederland niet valt onder vriendendiensten, maar dat het echt werk is, waar fatsoenlijke verdiensten tegenover moeten staan. Uw relatie met dit gezin is na al die jaren een vriendschapsrelatie geworden. Geef voorbeelden van dingen die vrienden voor elkaar doen, waar geen geld aan te pas komt: voor elkaar koken, bij elkaar over de vloer komen, auto of andere gebruiksvoorwerpen uitlenen, helpen met formulieren en instanties, incidenteel op kinderen passen of kinderen helpen met huiswerk, de plantjes water geven in vakanties, oude meubels of kleding aan weggeven, een bioscoop of restaurantbezoek betalen.

Geef ook voorbeelden van dingen die vrienden niet voor elkaar doen: te dure cadeaus geven, zoals nieuwe auto’s, wasmachines, vliegreizen of smartphones, elkaars huis gratis renoveren, structureel oppassen. Huishoudelijk werk in de vorm van op vaste basis schoonmaken, valt ook onder de categorie ‘dank, maar nee dank je’. Geef uw vrienden een duidelijke keus: ofwel ze gaan door met uw huis schoonmaken maar dan voor een gangbaar tarief, ofwel u zegt de overeenkomst op. In dat geval zoekt u iemand anders die u wel kunt betalen. Zeg dat het u tegen de borst stuit om hen gratis te laten werken, omdat u zich dan een uitbuiter voelt.

Overigens (maar dit terzijde) lijkt het me geen goed idee om uw vrienden te charteren als schoonmaker in uw huis. Het is beter om vriendschap en een werkgever-werknemer-relatie niet door elkaar te laten lopen. In een vriendschap worden er min of meer gelijkwaardige dingen uitgewisseld en dat wringt met het idee dat u ook werkgever bent. Het is lastig om aan vrienden te vragen of ze de volgende keer wat meer aandacht aan de badkamer willen besteden, omdat u niet tevreden was. U kunt uw vrienden beter helpen door ze bij iemand anders aan te bevelen als schoonmaker dan door hen zelf in te huren.