Beste Beatrijs,
Ik (vrouw, halverwege de twintig) heb sinds een jaar of vier een vriendin die lijdt aan anorexia. Dat denk ik tenminste, omdat zij ontzettend mager is, ik haar vrijwel nooit iets zie eten en omdat andere mensen die haar langer kennen dit over haar gezegd hebben. Ik zie mijn vriendin meestal ’s middags voor een wandeling of een kopje thee en dan praten we over de toestand in de wereld of problemen met onze ouders, liefdespartners en carrières. Ik ben altijd heel open tegenover haar over mijn eigen worstelingen in het leven. Ze heeft me verteld dat ze regelmatig naar een psycholoog gaat en dat ze medicijnen slikt. Maar nooit waarvoor. En ik durf er niet naar te vragen.
Ik voel al een tijdje een dilemma of ik haar nu moet vragen naar haar eetprobleem. Aan de ene kant wil ik haar niet uitvragen, want ik wil niet dat ze zich ongemakkelijk voelt met mij. Aan de andere kant voelt het ook ongeïnteresseerd om het niet te benoemen, want ik geef om haar. Uiteraard besef ik dat ik haar probleem niet kan oplossen.
Anorexia benoemen?
Beste Anorexia benoemen,
Enerzijds is het raar om te doen alsof er niets aan de hand is en de conditie van uw vriendin volledig te negeren. Anderzijds ligt het niet op uw weg om haar kennelijke eetprobleem en de wordingsgeschiedenis daarvan als gespreksonderwerp aan de orde te stellen.
Het is goed dat u beseft dat u weinig tot niets kan bijdragen aan de oplossing van haar probleem. Gelukkig ziet zij wel een therapeut – dat scheelt in ieder geval in de verantwoordelijkheid die u mogelijk voelt voor haar. Eigenlijk is uw vriendin redelijk open tegenover u, als zij heeft verteld dat ze naar een therapeut gaat en medicijnen slikt. Misschien kunt u accepteren dat ze niet expliciet vermeldt waarvoor precies, omdat dat toch wel duidelijk is, namelijk voor eetproblemen. Het is niet zo erg dat het woord ‘anorexia’ niet valt – er zijn nog wel meer soorten eetproblemen: orthorexia, boulimia, de precieze diagnose van uw vriendin is niet heel belangrijk. U kunt in het algemeen aan ‘eetproblemen’ refereren. Als ze bijvoorbeeld zegt dat ze moeite heeft met etentjes, kunt u in een meelevende reactie iets over haar ‘eetproblemen’ zeggen. Op die manier ontwijkt u niet wat er aan de hand is en dat lijkt voldoende. Vraag haar niet uit over details van haar aandoening en hoe het precies zo is gekomen, behalve wanneer uw intuïtie u ingeeft dat ze er graag over wil praten of wanneer ze er zelf over begint.
Er had gezegd kunnen worden dat u er voor haar bent mocht ze willen praten toen ze vertelde dat ze naar een therapeut gaat. Echte belangstelling is sowieso heel wat anders dan nieuwsgierigheid. Dat anderen verteld hebben dat ze anorexia heeft zegt dat er met meerderen over haar gekletst is, dat is erger dan rechtstreeks vragen wat er aan de hand is. Het kan best zijn dat ze een belangstellende vraag had verwacht toen ze het een en ander vertelde en dat ze het opvatte als gebrek aan interesse toen dat uitbleef. Ik zou niet zomaar uit het niets met zo’n specifieke vraag komen, het is niet aan anderen met een diagnose te komen, wie weet gaat het om heel iets anders. Zeg gewoon alsnog dat u de vriendschap waardeert en dat u er voor haar bent mocht ze daar behoefte aan hebben.
Al een aantal jaren heb ik een haperende eetlust, waardoor ik erg vermagerd ben. Inmiddels ben ik vel over been. Sinds kort weet ik dat ik een aandoening heb en word daarvoor behandeld. Ik hoop met heel mijn hart dat mijn eetlust weer normaal zal worden en dat ik weer slank zal worden.
Het zou me niet verbazen, als er achter mijn rug om over mij gezegd werd dat ik anorexia nervosa heb. Daar zou ik niet mee zitten. De meeste mensen scheppen nou eenmaal genoegen in roddelen en daar valt weinig tegen te doen. Maar als het een goede vriendin ter ore kwam, zou ik liever hebben dat ze mij zou vragen of die roddels kloppen dan dat ze zou denken dat een aanname over mij de waarheid is.