Beste Beatrijs,
Als je op een feestje komt, feliciteer je natuurlijk de jarige. Wat ik regelmatig meemaak is dat iemand die binnenkomt de al aanwezige gasten ook gaat feliciteren. Dus de partner, vader, moeder, andere familieleden, vrienden, ja soms zelfs de buren van de jarige worden gefeliciteerd. Net als het verplichte drie keer zoenen bij begroetingen vind ik dit een onzinnige gewoonte. Waar komt dit vandaan en hoe maken we hier een eind aan?
Er is er maar één jarig
Beste Er is er maar één,
Het is inderdaad een merkwaardige gewoonte om mensen met andermans verjaardag te feliciteren. Ik weet niet waar het vandaan komt, maar ik heb het idee dat het nu vaker gebeurt dan vroeger. Meer dan de behoefte om iets aardigs te zeggen bij wijze van conversatieopening is het niet. Je hebt iets tegen een ander gezegd (beleefd) en je bent er ook meteen weer vanaf, want het zinnetje nodigt niet uit tot een verder gesprek. Mensen zeggen het, omdat ze niets anders kunnen bedenken. Het is een betekenisloze, faciele vorm van sociaal doen, die ver achterblijft bij de beproefde clichés ‘Hallo, ik ben die en die’ (tegen een onbekende) of ‘Hallo, hoe gaat het?’ (tegen een bekende). U wilt dit opkomende gebruik de kop indrukken? Dat is nog niet zo makkelijk. Dolph Kohnstamm ageert al enige tijd tegen de al even modieuze verplichting van het drie maal zoenen. Op de website www.zoenbutton.nl kunnen mensen affiches downloaden en buttons bestellen met de tekst ‘Ik zoen slechts één keer’. Het actiemateriaal schijnt gretig aftrek te vinden, maar in het sociale verkeer merk ik er nog weinig van. De zoeners gaan lustig door met hun drieklappers en ik vrees dat de iedereen-maar-raak-feliciteerders zich ook niet zullen bedenken.
In uw reactie op de vraag naar het feliciteren van alle aanwezigen stelt u dat dit een opkomende gewoonte is, voortkomend uit gemakzucht. Deze analyse getuigt van een te beperkt perspectief. Als importbewoner van een plattelandsgehucht in de Betuwe weet ik, dat het ‘iedereen feliciteren’ daar een traditie is. Mijn man kwam hier bijna 40 jaar geleden wonen, toen deze boerengemeenschap nog geheel ‘gesloten’ was. Toen heeft hij zich (als voormalig stadsbewoner) snel aangepast aan de heersende mores, dat je bij een feestelijke gebeurtenis iedereen feliciteert. Vanuit het idee van de kleine hechte gemeenschap – die onderling afhankelijk is van elkaars werkkracht – is dit gebruik heel wel verklaarbaar: álle omstanders (familie en buren) hebben er baat bij, dat de jarige het weer een jaar in gezondheid heeft gered, of dat er een kind is geboren. Dus je wenst allen geluk daarmee. (In feite ‘moge het geluk voortduren’.)
Het verschijnsel komt dus niet op uit het niets, maar trekt van het platteland naar de stad. Misschien heeft het Meertensinstituut hier meer informatie over.
Ik ben het er overigens mee eens, dat het in de los verbonden gezelschappen van moderne verjaardagen een vrij onzinnige gewoonte is, evenals het drie keer zoenen. Het laatste is een gewoonte die bij ons op het platteland langzamerhand zijn intrede begint te doen vanuit de stad. Eerst bij de vrouwen onderling, maar nu gaan zelfs de vrouwen al de mannen zoenen! Drie keer, dat wel. Dat is dan veiliger dan één keer, het is alsof je tussen aanhalingstekens zoent, met een knipoog naar moderne gewoontes die men van de televisie kent.
dus het is ook niet normaal om de ouders en partner met de jarige te feliciteren? mijn hele omgeving doet het maar ik niet omdat ik me er dood aan erger en het nergens op slaat.
Ik dacht al dat het stiekem toch zo hoort?
Hartelijk gefeliciteerd met de verjaardag van je kind. Moeders belangrijkste dag in haar leven is al weer .. jaar geleden. Maar ook voor de trotse vader is het toch een belangrijke dag? Oma is ook blij dat haar kleinkind/zoon/dochter er weer een jaartje bij gekregen heeft. Is dit dan zo onbelangrijk dat je die mensen niet even feliciteert ? Buren en vrienden is wat vergezocht. Maar dan nog is het niet zo gek om mensen op het feest wat je gezamenlijk viert, je naast dat je je voorstelt of een hand geeft ook te feliciteren dat het toch maar weer fijn is dat we dit samen mogen/kunnen vieren! Mensen die je zo oppervlakkig of nog niet kent, te kussen vind ik wel erg ver gaan. Drie zoenen bij mensen die je al een tijdje niet gezien hebt komt hartelijk over, maar om nou telkens drie zoenen uit te delen is een beetje overdreven en in de lucht zoenen vind ik onbeleefd , beter niet zoenen dan dat! Een hand en een welgemeende begroeting door elkaar in de ogen te kijken en dan wat gemeend te zeggen lijkt mij de mooiste begroeting die een mens maar kan krijgen!