Het vermogen van een dementerende

Beste Beatrijs,

Wij zijn met drie broers. Sinds vier jaar beheert mijn oudste broer de financiën van onze vader. In de praktijk regelt zijn vrouw alles. Na het overlijden van onze moeder vond ze dat zijn geld alvast verdeeld moest worden, omdat anders de fiscus ermee vandoor zou gaan. Mijn vader was het hiermee eens en begon met jaarlijkse schenkingen aan zijn kinderen. De afhandeling laat hij in vol vertrouwen over aan mijn oudste broer.

Nu is gebleken dat zijn vrouw de jaarlijkse schenking niet alleen aan de drie broers overmaakt, maar ook aan zichzelf. Zij heeft me dit zelf verteld, omdat ze er eerlijk over wilde zijn. Mijn vader wilde liever dat het stiekem zou gebeuren, zei ze. Zij vindt deze schenking gerechtvaardigd, omdat ze zoveel doet voor mijn vader en omdat hij haar als een dochter ziet. Maar toen mijn vader geld wilde schenken aan de vrijwilliger die twee maal per week met hem wandelt, stak ze daar een stokje voor. Volgens haar vertoont hij door zijn toenemende dementie grenzeloos gedrag. Voor mijn jongere broer en mij, beiden gescheiden en met kinderen, is het moeilijk te begrijpen dat onze oudste broer (via zijn vrouw) bevoordeeld wordt boven ons, terwijl zij geen kinderen en allebei een uitstekende baan hebben. Getrouwd zijn levert een bonus op, zo lijkt het. Zo wordt mijn vaders erfenis wel heel onevenredig verdeeld. Hoe moeten we dit aanpakken?

Greep in de kas

Beste Greep in de kas,

Oei, dit wordt een familieruzie. En een serieuze ook. Uw broer en schoonzus eigenen zichzelf geld van uw vader toe op een manier die helemaal tegen de regels in gaat. Het is eenvoudig niet waar dat een schoonkind dezelfde rechten op een erfenis kan laten gelden als een kind. Het punt dat uw vader haar beschouwt als zijn dochter heeft geen rechtsgeldigheid. Zij is zijn dochter niet, maar de vrouw van zijn zoon. De erfenis moet over de drie kinderen van uw vader eerlijk worden verdeeld, en zij staat daar buiten.

Complicerende factor is dat uw vader aan het dementeren is, dus uw broer en schoonzus kunnen hun gang gaan. Wat die schenkingen betreft heeft zij trouwens gelijk. Een ouder kan beter met de warme hand schenken dan alles bewaren tot na de dood, want dat scheelt voor de erfgenamen een hoop belasting. Laakbaar is het feit dat uw schoonzus de regie op zich heeft genomen van uw vaders financiën. Dit had uw broer moeten zijn! En die had zijn jongere broers door middel van jaaroverzichten op de hoogte moeten houden en hen laten meebeslissen, bijvoorbeeld over een schenking aan andere mantelzorgers. Op zichzelf is het trouwens best redelijk dat uw schoonzus beloond wordt voor haar mantelzorgwerk in de vorm van een legaat of een jaarlijkse schenking, maar de hoogte daarvan moet toch echt door uw vader of – in geval van dementie – door de drie erfgenamen worden bepaald en niet door haarzelf.

Vraag uw oudste broer om een financieel overzicht. Protesteer tegen de gelijkbegiftiging van uw schoonzus. Zij moet ophouden zichzelf jaarlijks een even grote schenking toe te kennen als wat de drie erfgenamen krijgen. Bespreek de situatie eventueel met de notaris van uw vader en vraag advies hoe dit beter kan worden geregeld. Als dit probleem nu niet wordt opgelost, zullen er advocaten aan te pas moeten komen na uw vaders dood en zullen de familieverhoudingen pas goed bederven.