Beste Beatrijs,
De laatste jaren ervaar ik in toenemende mate een kloof tussen mijzelf en mijn familie. Mijn ouders, oom en tantes stemmen allemaal PVV. Op zichzelf niet erg – al is het niet mijn partij – maar hun opvattingen bevinden zich op een hellend vlak. Zij zeggen dingen die zo erg zijn, dat ik ze hier niet wil herhalen, maar het gaat om onversneden racisme en fascisme. Vroeger kon ik nog wel gesprekken met hen voeren, maar als mensen zelfs het bestaansrecht van anderen in twijfel trekken, zie ik geen aanknopingspunten meer. Ik voel me vaak verbijsterd en eenzaam op familiefeestjes, maar de druk om te verschijnen is groot. Mijn ouders zijn wel liefdevol en royaal voor mij en mijn kinderen, vaak zelfs te royaal, dat maakt het extra lastig. Ik heb mijn moeder wel eens gevraagd om tenminste in het bijzijn van mijn kinderen haar uitspraken te matigen, maar zij begon toen verwijtend te huilen dat zij toch zoveel voor mij deed en dat ik haar een eigen mening niet gunde. Na elk samenzijn voel ik me rot en heb ik dagen nodig om tot mezelf te komen. Hoe kan ik hiermee omgaan?
Mijn geradicaliseerde ouders
Beste Mijn geradicaliseerde ouders,
Neem uzelf in bescherming en houd op met van streek te raken door hun uitlatingen! U wil de contacten met uw familie niet verbreken (dat zou ook onverstandig zijn). U kunt hen niet van gedachten laten veranderen (de bijbehorende discussies zijn even slopend als heilloos). Dan blijft er één uitweg over: trek een mentale muur op en luister niet meer naar ze. Laat het hatelijke geblaat langs u afglijden. Beschouw het als een hinderlijke radiozender die u niet af kunt zetten, maar die u niet tot u door hoeft te laten dringen.
Reageer nergens op. Zeg, als iemand inbreng van u verwacht, op een afwezige manier ‘ja ja’, alsof u met uw gedachten ergens anders bent. Doe ook uw best om écht met uw gedachten ergens anders te zijn. Houd uzelf met de kinderen bezig, speel met uw telefoontje of probeer desnoods de tafel van 17 op te zeggen. Als men u op de man af vraagt wat u ervan denkt, zegt u dat u het gesprek niet zo interessant vindt.
Sla af en toe familiebijeenkomsten over (u hoeft niet voortdurend op te komen draven), doe moeite om, al was het maar met één persoon, een ander onderwerp aan te snijden en, als dat niet lukt, laat dan alles zonder commentaar passeren, terwijl u mentaal ergens anders vertoeft. Na afloop kunt u zichzelf feliciteren dat u de familie weer eens doorstaan hebt. Bedenk ook dat mensen verbaal doorgaans vervaarlijker te keer gaan dan in hun gedrag.
Hoewel ik me voor kan stellen dat je zelf, als volwassene, deze hatelijke discussies lijdzaam ondergaat zonder je er in te mengen (wat me persoonlijk overigens nooit zou lukken), vind ik het een hele andere kwestie als je kinderen erbij aanwezig zijn. Door er schijnbaar stilzwijgend mee in te stemmen geef je daarmee je kinderen de indruk dat het volkomen normaal is om zo over je medemens te praten. Achteraf uitleggen dat je het er niet mee eens bent, maar niets zegt om de lieve vrede te bewaren geeft een nog veel bedenkelijker signaal af; vermijd liever een discussie dan dat je opkomt voor je eigen mening.
Ik vind het hoogst merkwaardig dat je je familie wel mag aanspreken op hun tafelmanieren en het niet hoeft goed te keuren dat ze hun bord schoon likken (zoals besproken in een ander item hieronder) maar dat racistische uitlatingen, zelfs in het bijzin van je kinderen, gewoon getolereerd dienen te worden.
Leer van de oude Grieken en lees de stoïcijn Epictetus.. het zakboekje staat vrij op internet:
http://www.arsfloreat.nl/documents/Encheiridion.pdf
Irritante, zeurende, achterbakse, gierige mensen bestaan al duizenden jaren en zullen ook blijven bestaan.. Vel geen oordeel en leer om alles van je af te laten glijden waar je toch geen invloed op hebt. Geef zelf het goede voorbeeld door je familie ondanks alles lief te hebben.
Is het niet mogelijk af te spreken dat er op familie bijeenkomsten, zeker als er kinderen bij zijn, geen politieke meningen verkondigd worden en geen discussies worden gehouden?
Als dat niet mogelijk is vind ik dat in ieder geval kinderen beschermd moeten worden tegen dergelijke uitingen. Ik zou dit serieus genoeg vinden om niet meer naar familie bijeenkomsten te gaan. Drama opvoeringen als huilen wanneer je wordt aangesproken op (zelfs strafbare) racistische uitlatingen getuigen ook niet bepaald van volwassen gedrag. Inderdaad veel destructiever gedrag dan slechte tafelmanieren. Ik zou dit beslist niet tolereren van mijn familie, gul of niet.
Ik heb twee rechtse VVD-ers als schoonouders die elke vorm van reflectie op neoliberaal beleid persoonlijk opvatten. Hou de regel aan dat als je verschilt van opvattingen in geloof en politiek je daar niet over gaat discussiëren. Toch logisch om dat voor te stellen gezien het anders telkens onprettige visites zijn?
Wat een onzinnig antwoord van Beatrijs,
Je kunt de beste mensen niet van gedachten veranderen maar wil je je kinderen tussen – zoals de schrijfster zelf zegt – onversneden racisme en fascisme laten vertoeven? Dat de moeder van de beste vrouw in huilen uitbarst, betekent dat ze heus weet dat het op dergelijke dagen op de wijze van oude jongens krentenbrood gaat. Gaan ze ook zo tekeer bij de slager, op de markt of bij de fsyiotherapeut, om maar iets te noemen. Ook aan je familie kun je grenzen stellen wat gedrag ent uitlatingen betreft.