Beste Beatrijs,
Man ex-man en ik zijn twee jaar geleden gescheiden op mijn initiatief na een heel slecht huwelijk. Er is geen contact tussen ons. Nu dienen er zich situaties aan, waarbij het gewenst is dat we als ouders aanwezig zijn. Bijvoorbeeld het afstuderen van onze kinderen. Mijn ex wenst niet met mij geconfronteerd te worden en heeft met onze zoon afgesproken dat ik op zijn afstudeerpresentatie mag komen (die is inmiddels achter de rug) en hij als vader op de diploma-uitreiking. Ik vind het vervelend dat mijn ex bepaalt waar ik wel en niet bij mag zijn. Ik weet zeker dat mijn zoon het leuker vindt als allebei zijn ouders erbij zijn. Zelf heb ik geen probleem met de aanwezigheid van mijn ex en zal ter plaatse uit zijn buurt blijven. Kan ik er gewoon toch heen gaan?
Exen in een ruimte
Beste Exen in een ruimte,
Het moet inderdaad mogelijk zijn dat twee exen die niet on speaking terms zijn elkaars aanwezigheid verdragen bij mijlpalen van hun kinderen, zoals een afstuderen. Die wederzijdse grootmoedigheid zouden exen moeten kunnen opbrengen ter wille van hun kinderen. Tijdens een semi-openbare gelegenheid waar allerlei andere mensen rondlopen is het niet moeilijk om elkaar te ontwijken.
De scheiding is nog vrij vers en uw ex heeft een eenzijdige afspraak gemaakt met uw zoon, die u wilt doorbreken. Overleg allereerst met uw zoon en bepleit een compromis in de vorm van uw geminimaliseerde aanwezigheid tijdens de plechtigheid zelf: alleen het formele gedeelte met het praatje van de docent en de uitreiking van de bul. Na afloop feliciteert u uw zoon en u vertrekt spoorslags. Toon uw goede wil door het gezellige deel van de bijeenkomst (borrel of receptie) over te laten aan uw ex. Tenslotte hebt u al de afstudeerpresentatie meegemaakt, waar uw ex misschien ook wel bij had willen zijn.
Uw zoon moet wel hiermee instemmen, want hij is degene die uw voornemen aan zijn vader moet meedelen. Mogelijk deinst uw zoon hiervoor terug, omdat z’n vader kan dreigen met zelf wegblijven. In dat geval kunt u er beter van afzien. Maar waarschijnlijk vindt hij het wel degelijk fijner als zijn beide ouders erbij zijn en is hij bereid zijn vader een duwtje in de goede richting te geven. Een diploma-uitreiking met beide exen in de zaal is in ieder geval een goede oefening voor latere gelegenheden, zoals een huwelijk of de geboorte van kleinkinderen.
Overleg met uw zoon en beloof uw aanwezigheid bij de diploma-uitreiking tot een minimum te beperken. Voer aan dat het niet realistisch is om elkaar de eerstkomende decennia ten koste van alles te moeten ontlopen en dat uw ex net zo goed nu al kan beginnen om de kunst van de knarsetandende tolerantie onder de knie te krijgen.
Zo’n vijftien jaar terug bevond ik mij als tiener in exact dezelfde situatie als de zoon uit dit verhaal. Juist op belangrijke momenten wil je dat allebei je ouders aanwezig zijn en zich volwassen gedragen. Als kind wil je geen boodschapper of bemiddelaar zijn in de ruzie van je ouders. Bovendien is het laatste wat je wilt, dat je ouders je feestje vergallen door ruzie te maken ten overstaan van de hele school.
Mijn advies aan deze moeder zou zijn; besef dat dit moment alleen maar om uw zoon gaat, niet om uw ex en niet om u. Bel uw ex op en stel aan hem voor allebei aanwezig te zijn en elkaar te ontwijken. Overtuig hem dat deze dag om uw zoon gaat en om niemand anders. Als dat echt niet mogelijk is, ga dan in het belang van uw zoon, de confrontatie niet aan, maar neem het voorstel van uw ex aan om beiden een ander deel bij te wonen. Zet uw zoon nooit tussen u en uw ex in.