Beste Beatrijs,
Twee jaar geleden is mijn peettante overleden. Ze heeft aan onze dochter (toen 1 jaar oud) een bedrag van € 4.000 nagelaten. Kort geleden hebben we nog een kind gekregen. Mijn man en ik verschillen nu van mening over wat we met de erfenis van mijn peettante moeten doen. Mijn man wil handelen in de geest van mijn peettante: hij wil het bedrag gelijkelijk over beide kinderen verdelen, omdat mijn peettante, als ze bij de geboorte van onze jongste nog had geleefd, hoogstwaarschijnlijk ook aan haar een bedrag had nagelaten. Ik vind dat je niet aan het eens gegeven geld moet komen. Ik vind het ook niet bezwaarlijk dat de oudste nu rijker is dan de jongste, want voor de jongste komt er vast ook een keer een cadeau of erfenis waar de oudste weer niet van profiteert. Daarbij vind ik dat wij, als we onze kinderen gelijk willen laten delen in rijkdom, uit eigen zak aan de jongste € 4.000 zouden moeten geven. Hoewel dat een aderlating voor ons zou betekenen, is het niet onmogelijk zo’n bedrag op te brengen. Hoe staat u hier tegenover?
Verdelen of verdubbelen?
Beste Verdelen of verdubbelen,
Uw peettante heeft 4000 euro nagelaten aan uw dochter. Die erfenis lijkt me niet zozeer een persoonlijke schenking aan uw dochter als wel een algemene schenking aan uw nageslacht. De overledene was immers niet de peettante van uw dochter, maar van u. Uw peettante heeft u begunstigd via uw dochter.
Ongelijkheid scheppen geeft kwaad bloed.
Nu heeft u nog een kind gekregen. Uw nageslacht heeft zich uitgebreid. Misschien krijgt u in de toekomst nog wel een kind. Het lijkt mij voor de hand te liggen dat deze erfenis te zijner tijd eerlijk verdeeld wordt onder uw kinderen, als die de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt. Uw man ziet het goed. Er is geen reden om aan te nemen dat uw peettante uw oudste dochter had willen bevoordelen boven eventuele volgende kinderen. Hiermee is niet gezegd dat zij uw kinderen 4000 euro per persoon zou hebben nagelaten (er is voor u dus ook geen reden om van uw eigen spaargeld uw tweede dochter met eenzelfde bedrag te begiftigen), maar simpel dat het genoemde bedrag bestemd is voor uw kind(eren).
In erfeniszaken worden kinderen gelijk behandeld. (Groot)ouders laten hun (klein)kinderen gelijke porties na. Hier ongelijkheid in scheppen geeft kwaad bloed. U schrijft dat u het niet bezwaarlijk vindt dat uw oudste rijker is dan uw jongste, maar dat is wel degelijk problematisch. Het is niet leuk als uw oudste op haar 18de, wanneer die erfenis intussen tot 6000 euro is uitgegroeid, met gemak rijlessen kan nemen plus nog een wereldreis erbij kan maken, terwijl uw jongste daar de middelen niet voor heeft. De situatie dat de jongste ook wel weer eens een cadeau of erfenis zal krijgen waar de oudste niet van profiteert zal zich niet voordoen, althans niet wanneer het om zulke hoge bedragen gaat. Alles wat er in de toekomst in de vorm van erfenissen van familieleden de kant van uw kinderen opkomt, zullen zij in gelijke porties ontvangen. Het getuigt van verstandig ouderschap om erop toe te zien dat het ene kind niet financieel begunstigd wordt boven het andere. Beschouw deze erfenis als geoormerkt geld om later gelijkelijk onder uw kinderen te verdelen.
Ik ben geen jurist, maar als het geld nu van het oudste kind is, dan kunnen de ouders dat toch niet zomaar herverdelen?
Daarnaast zou ik ook niet willen dat anderen dan mijn erfgenamen na mijn dood gaan beslissen wat in hun ogen beter is om met mijn erfenis te doen. Als ik zou willen dat die naar eventuele later geboren kinderen gaat dan zet ik dat wel expliciet in mijn testament.
Bas, het zal wel de bedoeling van de tante zijn geweest het nieuwe leven geld na te laten. Het is geen vriendinnenschenking. Daarom vind ik het advies van Beatrijs heel goed.
Het is heel kwetsend als je ouders er geen zorg voor dragen dat materiele voordelen eerlijk verdeeld worden, ik vind het vreemd dat deze moeder dat niet beseft.
Geachte Mw. Ritsema,
Hoewel ik uw bedoeling zonder meer lovenswaardig vind maakt u een vergissing.
Een erfenis die wordt nagelaten aan een kind van één jaar oud is van dat kind. Afhankelijk van de voorwaarden zullen de ouders tot het 18e jaar dat geld moeten beheren. Het is echter het geld van de dochter.
Dat geld schenken aan een nieuwe dochter is wederrechtelijk, het is zelfs strafbaar, het valt onder verduistering. Het is eenvoudig niet hun geld en zij mogen daar niet over beschikken. Mochten zij dat doen staat de eerste dochter volledig in haar recht bij de rechter uitbetaling van het gehele bedrag (plus rente) te vorderen.
Het is jammer dat de peettante geen som geld heeft nagelaten met als voorwaarde dat die verdeelt diende te worden onder de uit het huwelijk te geboren wordende kinderen zodra zij de leeftijd van 18 of 21 jaar hebben bereikt en dat dat geld tot die tijd door de ouders beheert wordt. Maar feit is dat zij dat niet gedaan heeft en het is eenvoudig weg niet aan de ouders om dat later te compenseren door aan het geld van de eerste dochter, te komen.
Ik begrijp dat zoiets spanning oplevert in een gezin maar het recht is niet anders. Persoon X laat expliciet aan Y geld na. Dat geld is dus van Y. Zo simpel is het, helaas zou ik haast in dit geval zeggen. Wat tante nu gedaan zou hebben is niet relevant.
Hoogachtend,
Wel een jurist.
Beste Weleenjurist en beste Beatrijs,
Hier een late reactie van de vraagsteller, tien jaar na de vraag.
Veel dank voor jullie adviezen en uitleg.
We hebben het goed aangevoeld: erfenis verdelen klopte technisch niet, kinderen ongelijk behandelen klopte gevoelsmatig niet. Daarom hebben we uit eigen middelen op de spaarrekening van ons jongste kind eenzelfde bedrag gestort. Wij iets armer, iedereen blij – al weten de kinderen nog van niks.