Beste Beatrijs,
Mijn moeder (85) woont in een verzorgingshuis en begint aardig doof te worden. Als er meerdere mensen op bezoek komen, kan ze het gesprek niet meer volgen en maakt dan opmerkingen die er nét niet toe doen. Het is voor ons, kinderen, steeds lastiger om haar bij het gesprek te betrekken, omdat we haar aan moeten kijken en schreeuwend moeten praten, terwijl we een zus antwoord geven. Als we als zussen een terloopse opmerking maken tegen elkaar, wordt ze achterdochtig en reageert ze bozig dat we niet moeten fluisteren in gezelschap. Ze weigert om zich een gehoorapparaat aan te laten meten, want ze vindt dat ze nog prima kan horen. Wat moeten we hiermee aan?
Dover dan ze denkt
Beste Dover dan ze denkt,
Uw moeder voelt zich eenzaam met al haar kinderen om zich heen die gezellig met elkaar aan het kwekken zijn, terwijl zij het niet kan volgen. U neemt het haar kwalijk dat ze geen gehoorapparaat wil, maar als er één ding afschuwelijk is in een groter gezelschap, dan wel een gehoorapparaat. De vele stemmen door elkaar worden een muur van geluid, een kakofonie waaruit het onmogelijk is de belangrijkste stem van het moment te destilleren. Iemand die met beginnende doofheid kampt wordt van een gehoorapparaat in gezelschap alleen maar doodmoe en tureluurs.
Er is een betere oplossing: ga met zo min mogelijk mensen tegelijk bij uw moeder op bezoek. Houd op met die collectieve familiebezoekjes, waar iedereen door elkaar heen zit te kwebbelen en de laatste nieuwtjes uitwisselt, terwijl niemand aandacht heeft voor uw moeder, omdat die toch niets interessants meer heeft bij te dragen aan de conversatie. Laat iedereen voortaan apart bij uw moeder langs gaan. Als dat te saai is, spreek dan af om haar met hooguit twee personen tegelijk te bezoeken. Met z’n drieën kan een centraal gesprek gevoerd worden dat voor uw moeder verstaanbaar is en waar zij ook nog wat aan kan bijdragen. Als u in een twee- of driegesprek alsnog uw stem moet verheffen, omdat uw moeder het anders niet volgt, zou een gehoorapparaat wél uitkomst kunnen bieden. Maar niet in een groot gezelschap.
Beatrijs slaat met haar eerste alinea de spijker op de kop. Ik ben 76 en heb sinds zesenhalf jaar gehoorapparaatjes. Deze maand heb ik een paar nieuwjaarsborrels achter de rug, waar mijn gesprekspartners amper te verstaan waren. Ik heb besloten er maar niet meer heen te gaan, al is het jammer van het sociale contact. Met z’n tweeën in een restaurant gaat nog net.