In reactie op de komende bezuinigingen staan de media voorspelbaar genoeg bol van de analyses door deskundigen die becijferen welke groepen het meest moeten inleveren en van individuele klaagzangen van mensen die zich gepakt voelen. Het is natuurlijk nooit leuk als het leven duurder wordt, maar hier en daar wordt wel erg extreem gereageerd op het naderend onweer. Alsof de donkere Middeleeuwen terugkeren, wanneer de burger over minder vrij besteedbaar inkomen beschikt.
Het duidelijkst zie je dat op het gebied van de kinderopvang. Daarvan is de begroting de afgelopen jaren met meer dan een miljard euro overschreden en de voorheen ruimbemeten overheidssubsidie (waar louche bemiddelingsbedrijfjes ook nog eens de boter uit gebraden hebben) zal worden teruggeschroefd, zodat het ouders meer geld gaat kosten. In het veld van de kinderopvang klinkt ach en wee en hoor je de voorspelling dat veel vrouwen zullen terugkeren naar de aanrecht, omdat werken in de nieuwe omstandigheden niet meer rendabel zou zijn. Een aanslag op de vrouwenemancipatie! Dit protest klinkt even kinderachtig en ongeloofwaardig als de reacties een halfjaar geleden op de plannen om de studiefinanciering af te schaffen en te vervangen door zachte studieleningen. Als de basisbeurs wordt afgeschaft gaan er veel minder jongeren studeren, luidde het dreigement. Maar niemand bij z’n volle verstand zal op z’n achttiende de voorkeur geven aan een ongeschoold baantje tegen een schamel loon boven een investering in zijn toekomst door te gaan studeren, ook al moet daar een lening aan te pas komen. Een goede opleiding biedt nu eenmaal de beste kansen op materiële zekerheid in de toekomst en het lijkt redelijk dat degene die later zal profiteren van zijn opleiding mede-investeert in de kosten die hiervoor nodig zijn.
Bij werkende vrouwen ligt het niet anders. Als zij belang hechten aan betaald werk, aan het bekleden van een maatschappelijke functie, aan het benutten van hun talenten en kundigheden, desnoods alleen maar aan de contacten buitenshuis, dan zullen ze heus wel met dat werk doorgaan, ook al gaat het grootste deel van hun verdiensten linea recta naar de kinderopvang. Ten slotte levert werk meer rendement op dan alleen de pegels en ten slotte is goede kinderopvang belangrijk genoeg om er veel geld voor over te hebben. In ieder geval belangrijker dan een wintersportvakantie of een nieuwe sofa.
Ook in de zorg klinken paniekerige stemmen. Als zelfstandig wonende psychiatrische patiënten een eigen bijdrage van 90 euro per maand moeten gaan betalen voor hun reguliere dagactiviteiten, dan dreigen ze daar niet meer naar toe te gaan. En als ze niet worden behandeld, verkwijnen ze thuis of gaan ze aan de zwerf op straat, waarschuwen de hulpverleners. Wat een eigenaardige prioriteiten worden hier gehanteerd. Zouden mensen met een psychische stoornis echt zo dom zijn om vereenzaming of verloedering te verkiezen boven gestructureerde dagactiviteiten à raison van 90 euro per maand? Ik kan het me niet voorstellen. Vergeleken met de financiële inspanningen van de maatschappij om deze vorm van zorg draaiende te houden valt een dergelijke individuele bijdrage toch in het niet?
De reacties op de aangekondigde bezuinigingen in de zorg staan vooral in het perspectief van vermindering van solidariteit met de zwakkeren. Maar de immer stijgende uitgaven in deze sector zijn niet zozeer het gevolg van toenemende aantallen behoeftigen die voor hun overleving afhankelijk zijn van de overheid, alswel van een brede voorzieningencultuur, waarop iedereen van arm tot rijk aanspraak kan maken als het tegenzit. Heb je problemen met lopen of zien? De overheid betaalt rollator en bril. Evenzo kan iedereen aanspraak maken op thuishulp, gesubsidieerde invalidenparkeerplaatsen, trapliften – ook als je rijk genoeg bent om het zelf te betalen. De SP vindt bijvoorbeeld dat in zieken- en verzorgingstehuizen televisie, telefoon- en internetaansluiting onder de eerste levensbehoeften vallen en dus in de basisverzekering inbegrepen moeten zijn.
Geen wonder dat de AWBZ (algemene wet bijzondere ziektekosten) onbetaalbaar wordt, als iedereen die met ziekte of ouderdom wordt geslagen recht heeft op financiële compensatie van de overheid. Afslanking van de AWBZ zal er niet toe leiden dat de kwaliteit van de zorg vermindert, maar dat burgers die in goeden doen verkeren hun prioriteiten stellen en dan kan de zorg voor zichzelf wel eens belangrijker blijken dan de erfenis voor de kinderen.
Mag ik u erop wijzen dat voor veel psychiatrsche patienten 90 euro heel veel geld is: meer dan 10% van hun maandinkomen. En dat geld hebben ze domweg niet.
Als je 2000 euro per maand verdient, is dat minder dan 5%. Bovendien heb je een overschot: luxe. Daar is ruimte voor 90 euro. Een uitkeringstrekker die met 860 euro per maand moet rondkomen heeft geen ruimte. Het is geen kwestie van psychiatrische hulp of luxe. Die keuze is er gewoonweg niet.
Probeer het toch maar eens voor te stellen.
helemaal mee eens Greet. ik leef zelf van zo’n minimuminkomen. als je al het minimale betaal hebt (huur, verzekering, eten) dan is het al op. uit eten, nieuwe kleren of een cursus volgen of een nieuwe bank kopen is er niet bij. ik bezuinig op mijn gezondheid en op eten. ik heb geen geld voor een sportclub. vorig jaar had ik ernstige rugklachten maar kon geen fysiotherapeut betalen. ik loop er nu nog mee. 90 euro per maand is onvoorstelbaar veel geld met zo’n inkomen. nu kun je zeggen: dan ga je toch werken (ik zelf zoek dan ook werk), maar psychiatrisch patienten kunnen dat niet. want je komt niet aan de bak. de mensen die zo’n maatregel verzinnen, komen ZELF MEESTAL NIETS TE KORT!
Mooie column. Ben het er helemaal mee eens, niet zo zeuren allemaal. We hebben het hardstikke goed hier in Nederland.
Beatrijs,
Ik ben het deels met uw verhaal eens maar wát een flater slaat u wat betreft uw opmerking over psychiatrische patiënten. Denkt u nu echt dat het binnen hun budget een kwestie is van geen 90 euro willen missen inplaats van kúnnen missen?
U doet me denken aan een personage in een verhaal over adeldom in de Donald Duck. Een vrouwelijke eendenbarones poedert net haar pruik met meel als zij te horen krijgt dat de armen boos zijn omdat ze nog niet eens droog brood te eten hebben. Zij: “dan eten ze toch koekjes.”.
Wat een kortzichtigheid, ik walg ervan.
Kan ze niet
90 euro voor mij is meer dan een week boodschappen.
Ik zou moeten kiezen tussen eten kopen of een uitstapje.
Het is duidelijk dat Beatrijs erg wereldvreemd is.
Als de studiefinanciering wordt afgeschaft is het voor veel studenten niet een kwestie van kiezen tussen studie of baantje.
Ik kan mijn kinderen niet laten studeren van mijn inkomen (7 euro boven bijstandsniveau).
De oudste zit in haar 2e jaar. Ze maakt vaak dagen van half 9 tot half 6. En dan moet ze nog studeren en verslagen en prognoses schrijven in haar vrije tijd. Ik zie hier niet echt ruimte voor een baantje dat zoveel oplevert dat zij daarvan kan leven en haar studie kan bekostigen. Dus geen studiefinanciering meer zou betekenen: studie afbreken. Zonde.
@ Suzanne
Geen enkele partij pleit voor afschaffing van de aanvullende beurs. Als de studiefinanciering wordt afgeschaft, krijgt uw dochter dus maandelijks nog gewoon de 239 euro steun voor studenten met ouders die een laag inkomen hebben, en waarschijnlijk meer, aangezien het in de rede ligt de aanvullende beurs te verhogen als de prestatiebeurs wordt afgeschaft.
En zelfs als deze niet verhoogd wordt, dan kan uw dochter het benodigde bedrag tegen een heel laag rentepercentage lenen van de overheid (het nieuwe systeem heet niet voor niets ‘sociaal leenstelsel’). De afbetaling van de schuld zou naar draagkracht plaatsvinden, dus het aflossen zal nooit een probleem zijn. Als ze bijvoorbeeld langdurig werkloos is, wordt de schuld kwijtgescholden.
De invoering van een dergelijk systeem zou dus geen enkele reden moeten zijn voor wie dan ook om zijn/haar studie af te breken of er niet aan te beginnen.
@ F. Huijgen
Laten we het hopen.
Het zou een enorme lening worden, 239 euro is niet eens voldoende voor de kamerhuur, dan moet er nog collegegeld betaald worden, boeken, zorgpremie en er moet nog wat te eten zijn.
Dat de overheid een verslechtering van de situatie probeert te promoten met het woordje ‘sociaal’ geeft mij geen enkel vertrouwen.
Ik ben het absoluut niet met Beatrijs eens. Ik ben zo’n moeder die zeer graag wil werken maar door te hoge kosten van kinderopvang thuis (moet) zitten. Ik ben invalkracht in het onderwijs. HBO baan zou je zeggen, maar het betaalt niet genoeg om de opvang na school van mijn oudste en de en dagopvang van mijn jongste dochter van te betalen. Nadat we vorig jaar de rekening hebben opgemaakt blijkt dat het ons 600 euro heeft gekost dat ik drie dagen per week drie maanden lang heb ingevallen op een school. Ik vind het lesgeven geweldig, ben een heel fanatieke juf met hart voor het onderwijs. Maar om nou gaan te betalen om te mogen werken? ik denk eerder dat ons systeem niet klopt.
Waarom zijn er nog steeds zo weinig scholen met een continurooster? waarom is de opvang van kinderen na school niet beter geregeld? want er zijn enorme wachtlijsten en als je flexibel werkt zoals ik, ben je niet eens welkom! Heb jij ook kinderen op de opvang Beatrijs?
Ik denk dat er niet zoveel scholen met een continurooster zijn, omdat veel ouders dat niet willen. Mijns inziens is school ook niet bedoeld als kinderopvang.
Er zijn nog altijd veel moeders die niet werken of alleen onder schooltijd en daar geen gebruik van zouden maken.