Collega’s zoenen?

Beste Beatrijs,

Komende maandag is het weer zo ver. De eerste dag na de kerstvakantie. Ik zie hier altijd een beetje tegen op. Bij mij op de basisschool, waar ik werk als leerkracht, is iedereen ruim op tijd aanwezig, men begroet elkaar en vertelt ditjes en datjes over de voorbije vakantie. Tot zover niets bijzonders. Het probleem zit in het wel of niet zoenen. De meeste collega’s zeggen: ‘Een goed Nieuwjaar’ of ‘De beste wensen!’ en geven daarbij iedereen zonder aanzien des persoons de tegenwoordig ingeburgerde drie zoenen. Dit hoeft voor mij eigenlijk niet, maar als iemand enthousiast op me afkomt, duik ik niet weg voor die persoon. De directeur geeft iedereen een hand (geen zoenen!) en een kleine minderheid selecteert: de ene persoon wel drie zoenen, de andere alleen een hand. En dat voelt een beetje vervelend, al klopt het gevoelsmatig wel: niet met iedereen heb je een drie-zoenen-contact. Ik zou willen dat de directie afsprak: ‘Vanaf nu geen zoenen meer, iedereen geeft een hand’ – maar dat zal vast bevoogdend worden gevonden, want heel wat collega’s voelen zich tevens vriendinnen van elkaar. Elk jaar zit ik weer voor hetzelfde dilemma: moet ik me aanpassen en iedereen drie zoenen geven of iedereen op armslengte afstand houden en daardoor wellicht een te afstandelijke indruk maken? Ik heb in deze rubriek weleens gelezen dat zoenen op het werk niet hoort. Hoe streng moet dat gehanteerd worden?

Niet zoenlustig

Beste Niet zoenlustig,

Ik denk dat het gedrag ‘drie keer zoenen’ te onbelangrijk is om via een nieuwe regeling van de schoolleiding te worden afgeschaft. In principe hebt u gelijk. Collega’s zouden elkaar niet moeten zoenen op het werk, juist vanwege dat door u beschreven selectiemechanisme: hij zoent de ene wel en de andere niet; zij zoent iedereen, behalve die ene. Jonge vrouwen zijn hoe dan ook een gewild zoenobject voor mannen, en oudere vrouwen worden juist weer door hen overgeslagen – dat hele gedoe heeft iets gênants. Maar de vermenging van collega’s en vrienden heeft zich nu eenmaal vastgezet in het moderne dagelijkse leven en de drietraps-begroetingszoen heeft nauwelijks intimiteitswaarde. Voor veel mensen is een zoenbegroeting een betekenisloze conventie. Op zo’n kleine gemeenschap als een basisschool zou iedereen vreemd opkijken wanneer de directeur deze conventie ineens zou gaan verbieden. De realiteit is dat iedereen maar zo’n beetje doet wat in hem opkomt. De vrijheid om er niet aan mee te doen is er dus ook. Ga gewoon door met de strategie die u nu al hanteert. Zoen niemand op eigen initiatief, schud enthousiast handen, begin vooral met praten (dat leidt mensen af), en weer collega’s niet nadrukkelijk af, als ze u toch drie pakkerds geven, want dan maakt u het groter dan het is.