Bij achternaam noemen

Beste Beatrijs,

Op de bridgeclub is een heer die met zijn voornaam (‘Frans’) wenst te worden aangesproken en niet met zijn achternaam (‘Jansen’).Wil je hem toch met zijn achternaam aanspreken, dan wil hij ‘Meneer Jansen’ worden genoemd en niet ‘Jansen’. Dit is volgens de etiquette, aldus betrokkene. Maar bij sportwedstrijden noemen radio- of tv-verslaggevers toch ook dikwijls alleen de achternaam van de spelers? Wat is correct?

Is een bridger een meneer?

Beste Is een bridger,

Uw bridgeclubgenoot heeft om twee redenen gelijk. In de eerste plaats omdat mensen zelf mogen bepalen hoe ze worden aangesproken. En in de tweede plaats omdat hij het standaardmodel voor aanspreekvormen volgt. De tijd dat men mensen alleen met de achternaam aansprak (‘Zeg Jansen, wil je nog een biertje?’) is voorbij. Dat is ouderwets en er zit iets neerbuigends in. Vooral hogergeplaatsten deden dat tegenover hun ondergeschikten. Tegenwoordig gaat het anders. Men kan kiezen uit twee mogelijkheden: de voornaam in combinatie met tutoyeren of ‘Meneer Achternaam’ in combinatie met ‘u’ zeggen.

Het voorbeeld dat u geeft over sportverslaggevers heeft niets met aanspreken te maken. Daarin heeft iemand het over een derde persoon. In de krant schrijft men gewoonlijk: ‘Balkenende heeft dit en dat gedaan’, maar als journalisten met de premier spreken, dan zeggen ze: ‘Meneer Balkenende’ en ‘u’.