Biertje met suiker

Beatrijs Ritsema

Vorige maand werd Jenna, de 19-jarige dochter van president Bush, in een restaurant betrapt bij het bestellen van een pilsje. Jenna was al eerder met alcohol op tegen de lamp gelopen. Zij werd toen veroordeeld tot het volgen van een cursus over de gevaren van alcohol en een fikse taakstraf in de sociale dienstverlening, maar kennelijk was de boodschap niet echt doorgedrongen.

In sommige Amerikaanse staten zijn de wetten voor minderjarigen en alcohol drakonisch. 21 jaar moet je zijn, wil je iets alcoholisch kunnen bestellen. Zelfs als de ouders naast hun twintigjarige zoon of dochter zitten en toestemming geven voor een drankje, mag het restaurant of café het nog niet serveren. Een absurde toestand, als je bedenkt dat diezelfde tieners al jaren eerder mogen stemmen, autorijden, zich voortplanten en zakenimperiums opbouwen. Deze krampachtigheid maakt van alcohol zo ongeveer een duivelsproduct, iets waar jongeren zo ver mogelijk vandaan moeten blijven, terwijl tegelijkertijd de wereld van de volwassenen druipt van de drank. Geen wonder dat onder studenten en middelbare scholieren inneem-explosies voorkomen: men laat zich vollopen met van ouders gejatte of illegaal verkregen drank, soms tot bewusteloosheid aan toe. Het taboe maakt zichzelf waar. De verboden vruchten blijken inderdaad dodelijk, een reden om de regels nog scherper te handhaven.

Nee, dan pakken wij hier in Europa het toch een stuk verstandiger aan. Geen idiote toestanden met identiteitsbewijzen (waaromheen weer een hele vervalsingsindustrie ontstaat) en iedereen mag gezellig aanschuiven in het café. De vanzelfsprekende en geleidelijke introductie van alcohol verhindert dat er een fixatie op drank ontstaat. Geen mateloze slemppartijen of stiekem gezuip in een portiek, maar vader schenkt zijn zoon een biertje in en moeder laat een slokje proeven van haar wijn. Dit laatste is wel een heel archaïsche voorstelling van zaken. Misschien ging het er dertig jaar geleden zo aan toe, maar ouders dragen nu nauwelijks nog iets bij aan de alcoholopvoeding van hun kinderen, behalve dan door flessen te fourneren.

De leeftijd waarop met drinken wordt begonnen is gezakt en de hoeveelheden zijn toegenomen. In het Volendamse café De Hemel zaten naast oudere tieners ook twaalf-, dertien- en veertienjarigen, die formeel helemaal niet binnen mochten, maar wie geen strobreed in de weg is gelegd. Zo gaat dat overal, want vooral die meisjes zien er uit als achttien. Dat zijn geen kinderen meer en die laten zich ook niet meer als kind behandelen. En dus zitten op maandagmorgen veel middelbare scholieren (en ook een aantal kinderen van groep 8, basisschool) te suffen in de les, omdat ze het hele weekend hebben ‘gefeest en gebeest’.

Uitgaan staat gelijk aan drinken. Op cola valt een avondje ‘stappen’ niet vol te houden. Een probleem is dat die jonge tieners alcohol niet echt lekker vinden. Te bitter, te weerbarstig. Vandaar de geniale uitvinding van de drankindustrie: geef de alcohol een snoepsmaakje en de kinderen zuipen het. De hele stad hangt vol met de nieuwste Grolsch-advertenties. Bier met een grapefruit- of citroensmaak – het smaakt zo onschuldig als pompelmoentje-met-schuim, limonade met twee en een half procent alcohol. Welke volwassene die wel eens bier drinkt kan geïnteresseerd zijn in die zoete troep? Zoals sommige ouders de witlof en de andijvie onder een dikke laag appelmoes bedekken om hun kleuters tot groenteconsumptie te verleiden, zo brengt de drankindustrie nu mierzoete mixen à la Bacardi Breezer en infantiele, suikerhoudende spuitbusjes op de markt om de jeugd zo vroeg mogelijk bij de kladden te grijpen. Wet één van de drankindustrie luidt: niemand is te jong om te drinken.

Ik weet niet met wie ik meer medelijden moet hebben, met de Nederlandse tienerjongens die gemiddeld tien alcoholische consumpties op een uitgaansavond achterover slaan (meisjes vijf) of met die arme Jenna Bush, die geen glas bier bij haar eten mocht. In beide systemen komen ouders er niet meer aan te pas. Dat is nog het meest verbazende: dat ouders, vooral in Nederland, zich zo defaitistisch betonen, als het gaat over de keuzes van hun kinderen.