Alcohol is geen giftige paddenstoel

Alcohol blijkt toch niet zo schadelijk voor tieners als eerder werd aangenomen. Een nieuwe studie, waarin niet-drinkende, een beetje drinkende en veel drinkende jongeren werden vergeleken op het uitvoeren van taakjes, leverde geen verschillen op in geheugen, impulscontrole en concentratievermogen. Scans van het puberbrein (wat een kinderachtig woord is dat toch, alsof het over Willy Wortel gaat – waarom niet gewoon ‘hersenen’?) vertonen ook al geen schade in de vorm van krimp. Als ik het niet dacht! Het verbaast me in het geheel niet dat er over een fenomeen als drinkende tieners, iets waarvan je op je klompen kunt aanvoelen dat het niet oké is, geen categorische wetenschappelijke uitspraken kunnen worden gedaan in de trant van X leidt onontkoombaar tot Y. Dat ligt notoir lastig met glijdende schalen, zeker wanneer er gedrag wordt onderzocht dat behalve aan datgene wat er toevallig wordt onderzocht, het drinken van alcohol, aan nog duizend andere invloeden bloot staat.

Neem zwangerschap. De laatste twintig jaar is de combinatie zwangerschap-alcohol absoluut taboe. Een zwangere vrouw mag geen druppel alcohol tot zich nemen wegens gevaar voor de foetus. Ook de conceptie dient bij voorkeur in nuchtere omstandigheden te gebeuren. De aanbevolen route voor de voortplanting bestaat uit drie maanden alcoholonthouding door zowel de aanstaande moeder als de aanstaande vader voorafgaand aan de conceptie en daarna voor de zwangere een jaar niet drinken (negen maanden plus drie maanden borstvoeding). Dit om foetaal alcohol syndroom te vermijden en de intelligentie van de foetus te optimaliseren.

De meeste mensen worden geconcipieerd onder ten minste een lichte vorm van beneveling.

Wie zich houdt aan de medisch-wetenschappelijke voorschriften (en ik ken inderdaad een jonge vrouw die het zo aanpakt) volgt een klinisch aangescherpte route voor iets wat tot voor kort betrekkelijk onbekommerd en terloops gebeurde: zwanger worden. Niet dat het te bewijzen valt, maar ik vermoed dat het overgrote deel van de nu levende mensen geconcipieerd is onder ten minste een lichte vorm van beneveling. Hoe gaat dat? Je drinkt er een of twee, de stemming wordt gezellig en van het een komt het ander.

In Amerika belt de ober de politie, als een zwangere vrouw de euvele moed vertoont om een glas bier te bestellen, wegens kindermisbruik, maar zo desastreus kán alcoholgebruik helemaal niet zijn, anders was die relatie in de loop van de geschiedenis vanzelf wel opgeborreld, zoals van bepaalde planten proefondervindelijk is vast komen te staan dat ze giftig zijn en dat je er dus altijd van af moet blijven. Alcohol is geen giftige paddenstoel waar een foetus of een tiener onmiddellijk schadelijke effecten van ondervindt en de wetenschap zal ook nooit hard kunnen maken dat dat wel zo is, hoe veel scans er ook tegenaan worden gegooid.

Wat niet wegneemt dat alcohol gevaarlijk spul is juist vanwege die glijdende schaal. Een beetje kan geen kwaad, maar iets meer wordt snel te veel. Dat is voor niemand goed en voor zwangere vrouwen helemaal niet, omdat die niet alleen zichzelf, maar ook hun foetus mogelijk schaden. En tieners zijn gewoon te jong. Vijftienjarigen zijn cognitief en motorisch prima geëquipeerd om auto te rijden. Toch moeten ze wachten tot hun achttiende en daar doet niemand moeilijk over.

De enige reden voor het instellen van de alcohol-leeftijdgrens van achttien jaar was om ouders en scholen een wettelijk steuntje in de rug te geven bij het terugdringen van het drinkgedrag onder tieners. Een routine van uitgaan tot diep in de nacht, regelmatige beschonkenheid en tijd verliezen aan katers past niet bij iemand die in een gezin leeft. Daar is geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig, dat ligt nogal voor de hand. Het is heel handig dat ouders naar de wet kunnen verwijzen en geen onderhandelingen meer hoeven te voeren. Af en toe stiekem drinken wordt daarmee niet buiten gehouden. Maar dat kan veel minder kwaad dan een routine.