Afscheid van een overledene

Beste Beatrijs,

Iemand uit mijn omgeving is overleden.  Het was niet zo’n hechte relatie dat ik heb overwogen naar de kerkelijke rouwdienst en begrafenis te gaan. Op de kaart en in de advertentie stond dat er ook afscheid kon worden genomen de avond voor de rouwdienst. Ik ging naar het rouwcentrum, maar daar lag alleen de overledene opgebaard. Ik dacht dat ik de familie kon condoleren, maar die was er niet. Ik hield er een verward gevoel aan over. Is dit de nieuwe manier om met rouw en verdriet om te gaan, alleen naar de overledene te kijken en weer weg gaan zonder iemand gecondoleerd te hebben?

Niemand om te condoleren

Beste Niemand om te condoleren,

Met ‘afscheid nemen in het rouwcentrum’ wordt bedoeld: afscheid nemen van de overledene door oog in oog te staan met het stoffelijk overschot. Condoleren is iets anders. Daar is gelegenheid voor na de uitvaart.

Bezoek aan huis of aan een rouwcentrum om afscheid te nemen van een opgebaarde overledene is een traditie die te maken heeft met zekerheid over iemands dood. Sommige mensen geloven niet dat iemand dood is, voor ze het lijk hebben gezien. Voor mensen die heel dichtbij de overledene staan is het belangrijker om zich ervan te vergewissen dat de persoon echt dood is dan voor mensen die verder weg staan. Afscheid nemen van de opgebaarde overledene is daarmee een intiemere en indringender actie dan de veel vrijblijvender gang naar de begrafenis. De familie kan gelegenheid bieden voor een persoonlijk afscheid van de overledene, maar dat gebeurt lang niet altijd. De familie kan kiezen of er gedurende de fase van opbaring iemand van de nabestaanden bij aanwezig is of niet. In een rouwcentrum is dat vaak niet het geval, omdat bezoek aan de opgebaarde overledene niet bedoeld is als gelegenheid om te condoleren. Het gaat om een laatste ontmoeting tussen de bezoeker en de overledene.

Als u geen hechte relatie had met de overledene had u eigenlijk niets te zoeken bij zijn overleden lichaam. Als de relatie ook niet hecht genoeg was om naar de begrafenis te gaan teneinde na afloop de nabestaanden te condoleren, had u het beste een condoléancebrief of -kaart kunnen sturen naar de familie.