De ellende van ongepartnerde vaders

De wenselijke manier van opgroeien voor een kind is in een gezin met een vader en een moeder, al dan niet met broertjes of zusjes. Er zijn ook kinderen die met homoseksuele ouders opgroeien, twee vaders of twee moeders, maar ik beperk me hier tot de heteroseksuelen. Stabiele paarvorming tussen een man en een vrouw vormt de beste ondergrond voor een kind om zonder al te veel kleerscheuren het stadium van de volwassenheid te bereiken. Het kan ook wel met één ouder of met gescheiden ouders, maar dat is moeilijker en het kind loopt grotere risico’s. Opvoeden is een zware klus die een min of meer harmonische samenwerking vereist.

Om de bescherming van kinderen te waarborgen bestaat het instituut huwelijk. Er is geen enkele andere reden waarom de staat zich zou bemoeien met het liefdesleven van zijn burgers. Wat kan het de staat schelen wie er met wie relaties op nahoudt? Alleen de daaruit voortvloeiende kinderen zijn een punt van aandacht, omdat het voor die kinderen zelf en voor de maatschappij als geheel beter is om kinderen in een veilig gezinsverband te laten opgroeien, waarin ouders zich persoonlijk verantwoordelijk voelen. Kinderen die onder auspiciën van de staat opgroeien in weeshuizen kosten niet alleen meer geld maar brengen ook later allerhande problemen met zich mee.

D66 en de VVD hebben in een oprisping van progressieve gelijkberechtigingswoede en antidiscriminatie een initiatiefwetsvoorstel gemaakt om ongetrouwde vaders automatisch het ouderlijk gezag over hun kind te geven. Dit omdat het niet meer van deze tijd zou zijn om verschil te maken tussen getrouwde en ongetrouwde vaders. Volgens het CBS werden vier van de tien kinderen in 2015 buiten het huwelijk en buiten het geregistreerd partnerschap geboren.

Bij veel van deze informele stellen gaat het geheel voorspelbaar mis: de relatie loopt spaak en de mannelijke helft van deze stellen komt dan tot de ontdekking dat ze geen enkel recht op hun kinderen kunnen laten gelden. Ze hebben hun kind aangegeven bij de gemeente en het vaderschap erkend, maar als de relatie met de moeder is verzuurd, staan ze met lege handen. Ze krijgen hun kind niet te zien en ze hebben geen gezag. Jarenlange vruchteloze mediation en zich voortslepende rechtszaken zijn nodig voor miskende vaders om een poot aan de grond te krijgen. Dat kun je onrechtvaardig vinden, maar ik vind het in de eerste plaats ongelooflijk stupide. Daar dient nu precies het huwelijk voor: om de rechten en de plichten te formaliseren van twee mensen die denken dat het een goed idee is om zichzelf voort te planten.

Om hun dreigende overbodigheid te maskeren is het instituut huwelijk voor mannen belangrijker dan ooit.

Er zijn veel mensen die niet willen trouwen of hun relatie willen laten registreren uit overwegingen van privacy: de staat heeft niets met onze liefde te maken, wij houden niet van dat formele gedoe, wij zijn niet burgerlijk en bovendien wat maakt het uit? Maar het maakt wel degelijk uit. Wie voor het oog van de staat een huwelijk aangaat krijgt zeggenschap en verantwoordelijkheid voor de kinderen. Als tegenprestatie kan de staat ervoor zorgen dat bij een scheiding de rechten en de plichten van de ouders ten opzichte van de kinderen gehandhaafd blijven, tegenwoordig zelfs liefst in de vorm van 50-50 co-ouderschap. Maar ten minste moeten vaders alimentatie voor de kinderen betalen en hebben ze omgangsrecht.

Eerst frivool jezelf voortplanten en daarna de nanny state smeken of je dezelfde rechten kan krijgen als burgerlijk getrouwden? Alsof Diogenes toch maar een uitkering aanvraagt.

Vroeger was het de vrouw die belang had bij getrouwd zijn. In deze geëmancipeerde tijd kunnen vrouwen prima in hun eentje werken en voor kinderen zorgen. Ze hebben die mannen helemaal niet nodig. Om hun dreigende overbodigheid te maskeren is het instituut huwelijk voor mannen belangrijker dan ooit. Anders kunnen ze fluiten naar hun kinderen.