Borden opscheppen, in de keuken of aan tafel?

Beste Beatrijs,

Moet je, als je mensen voor het eten hebt uitgenodigd, het eten in schalen op tafel zetten of per bord opdienen zoals in een restaurant? Zelf vind ik het meestal wel logisch om een voorgerecht op individuele bordjes op te dienen, omdat het gerecht zich daar nu eenmaal toe leent. Bij de hoofdmaaltijd ben ik geneigd om de onderdelen op tafel te zetten in verschillende schalen, waarvan iedereen zichzelf kan bedienen. Dat vind ik minder afgemeten en ook praktischer. Mijn schoonmoeder zei laatst dat schalen ‘burgerlijk’ zijn. Is dat zo? Het is niet heel belangrijk, maar ik vind het leuk om te weten, omdat ik graag werk maak van het eten en omdat ik het graag goed wil doen en burgerlijk zijn wil ik niet.

Plate service of zelfbediening?

Beste Plate service of zelfbediening,

Schalen op tafel bij een etentje zijn in het geheel niet burgerlijk. ‘Burgerlijk’ is trouwens een besmet woord dat maar beter kan worden vermeden. Alleen mensen die zich boven anderen verheven voelen nemen dit beladen woord in de mond om zich tegen diegenen af te zetten – maar dit terzijde.

Plate service hoort bij restaurants, waar mensen individuele gerechten bestellen. Bij etentjes in de huiselijke kring eet iedereen hetzelfde. De maaltijd wordt gedeeld. Het eten opdienen in schalen onderstreept het idee dat de maaltijd een gemeenschappelijke onderneming is. De gerechten staan op tafel, de schalen gaan rond en iedereen kan op zijn bord laden wat hij wil en hoeveel hij wil. Schalen op tafel geven eters de vrijheid om iets te laten passeren, waar ze niet zo dol op zijn, of om wat minder te nemen dan wat hun rechtmatig toekomt (niet méér dan dat natuurlijk – eters moeten wel in de gaten houden dat er voor de anderen genoeg resteert). Aldus blijft er meestal wel wat over voor een tweede ronde, en kan de gastvrouw/heer disgenoten aansporen zich nog eens te bedienen. Gemeenschappelijkheid is een belangrijke functie van een etentje, dus commercieel getinte plate service is niet aan de orde, tenzij het gaat over van tevoren kunstig opgemaakte voor- of nagerechten.