Beste Beatrijs,
Al jaren hebben wij verschillende vrienden die regelmatig bij ons komen eten en wij bij hen. Mijn man en ik hebben nooit overwogen een vaatwasser aan te schaffen. De meeste van onze vrienden hebben die inmiddels wel. In de voorgaande jaren werd er na het etentje ook altijd gezamenlijk afgewassen. Nu merk ik dat sommige vrienden dat niet meer leuk vinden en er zijn er zelfs die gewoon niet meer meehelpen. Is het ongastvrij van mij om ze daarop aan te spreken (wat ik ook doe)?
Ze helpen niet meer mee
Beste Ze helpen niet meer mee,
De gewoonte van samen afwassen na een etentje met vrienden maakt op mij een nogal studentikoze indruk. Dat doen mensen met schaarse middelen. Onder studenten worden de kosten van een gemeenschappelijke maaltijd vaak hoofdelijk omgeslagen en na afloop wordt er samen afgewassen, omdat een keuken vol rotzooi vervelend is voor de andere huisgenoten en omdat het samen eten niet de hele avond in beslag neemt. Boter bij de vis. Instant wederkerigheid.
Als mensen ouder worden, krijgt deze wederkerigheid een langere adem. Bij een eetafspraak wordt er niet meteen afgerekend, maar de ene keer wordt er bij de een gegeten, de volgende keer bij de ander. Portemonnees blijven gesloten. Om de beurt houdt men elkaar vrij, en iedereen komt aan de beurt om het eten te verzorgen. Als mensen ouder worden, eigen huizen betrekken, willen ze vaak ook liever zelf voor het opruimen zorgen. Ze willen de gezelligheid van het sociale contact niet ten koste laten gaan van huishoudelijke taken en vaak willen ze geen vreemde mensen in de keuken die de spullen verkeerd behandelen of verkeerd wegzetten. Bovendien willen ze vermijden dat het altijd weer de vrouwen uit het gezelschap zijn die zich na het eten op de afwas storten. De gastheer/vrouw houdt het liever in eigen hand. Met als consequentie dat ze ook geen zin meer hebben om, als ze op bezoek zijn bij anderen, aldaar de opruimwerkzaamheden ter hand te nemen. In plaats van elke keer met z’n allen elkaar voor de voeten te lopen in andermans keuken doen ze het liever eens in de zoveel tijd zelf, als de gasten weer vertrokken zijn. Uitgestelde wederkerigheid.
Uw vrienden voelen er niet meer voor om bij u de zaak op te ruimen, want zij vragen dit van hun kant ook niet meer van u. Voor zo’n systeem bent u zo langzamerhand te oud. Ik raad u aan om het nieuwe systeem te adopteren. Eens in de zoveel tijd komen uw vrienden bij u thuis en draagt u de hele verantwoordelijkheid voor het eten, inclusief de afwikkeling. Alle andere keren bent u bij uw vrienden te gast en kunt u uitzien naar een fijn avondje gastvrijheid, waarbij u vrijgesteld bent van huishoudelijke beslommeringen. Veel prettiger toch?
Dit heb ik ook al meegemaakt. Na het diner beginnen de vrouwen af te wassen terwijl de mannen gezellig in de zetel gaan zitten. Ik ben zelf een vrouw en voel mij niet echt geroepen om te helpen. Ik heb thuis een vaatwasmachine. Mensen die ik bij mij thuis uitnodig hoeven nooit af te wassen, en ik was niet graag af bij anderen. Koop toch een vaatwasser in plaats van anderen te verplichten mee te helpen. Dat is niet meer van deze tijd. Op een tweedehandssite kan je al een exemplaar op de kop tikken voor 100 euro.
Dat is inderdaad het fijne van etiquette. Dat er een soort standaard is. Gasten kun je niet vragen om af te wassen en je kunt ook niet zelf de hele afwas doen, alhoewel je wel even een paar dingetjes kunt afwassen voor bijvoorbeeld de volgende gang. Soms heb je wel eens vrienden waarmee je het anders doet, maar dat is dan een uitzondering op de etiquette.
Ik word altijd heel nerveus van het goedbedoelde helpen. Alles wordt op het aanrecht gezet, waar ik geen ruimte meer heb. Ik doe het veel liever, rustig, zelf. Desondanks blijven mensen mij “helpen”, en anderen, vooral eigen familie, geven nog geen bord door, dat is het andere uiterste. Van mijn kinderen verwacht ik wel even een helpende hand, maar dan wel wanneer en hoe ik het graag wil.
Ondanks het feit dat ik geen afwasmachine heb, vind ik het heerlijk dat mijn vrienden en ik het stadium voorbij zijn dat er nog afgewassen moet worden na het eten, zowel als gastvrouw als als gast. Ik heb een hekel aan afwassen en ik vind het zonde van de tijd samen om deze te moeten besteden aan het opruimen van alle etensrotzooi. Dan drink ik liever nog een wijntje, klets nog wat bij, en laat de afwas staan tot de volgende dag, als ik er in alle rust zelf aan kan beginnen.