Voor spek en bonen

Beste Beatrijs,

Wij hebben twee zoons van elf en tien jaar. Onze buren hebben een verstandelijk gehandicapte zoon van zeventien die ongeveer functioneert op het niveau van een zevenjarige. Als het mooi weer is spelen er veel kinderen uit de buurt buiten. Wij hebben onze zoons er altijd op gewezen dat onze buurjongen er vanzelfsprekend bij hoort. Nu is zijn moeder al een paar keer aan de deur geweest om te klagen. Zij vindt dat wij onze kinderen niet goed opvoeden, omdat zij haar zoon al jaren stelselmatig pesten. Ze vertelt daarbij gedetailleerd hoe vaak haar zoon de bal krijgt met voetballen of hoe vaak hij wordt afgegooid met een ander spel. Natuurlijk spreken wij hier onze zoons op aan. We weten heel goed dat het niet altijd lieverdjes zijn. Maar onze zoons worden wanhopig van onze kritiek. Ze zeggen hun best te doen, maar: ‘Zo gaat het spel nu eenmaal. Als je niet vrij staat met voetbal, krijg je de bal niet. Anders kun je net zo goed niet voetballen.’

Onze buurvrouw verwijt ons blind te zijn voor de fouten van onze zoons. Dat haar zoon groot en sterk is en woede-uitbarstingen heeft, lijkt ze niet te zien. Enerzijds worden de kinderen daar bang van, anderzijds lachen ze er ook om, wat weer als pesten wordt opgevat. Zijn wij inderdaad blind voor de fouten van onze zoons? En wat kunnen we doen?

Empathisch opvoeden

Beste Empathisch opvoeden,

Het lijkt me niet dat u blind bent voor fouten van uw zoons. Er is een groot verschil tussen kinderen van tien en van zeven (verstandelijk gehandicapt of niet). Het is moeilijk voor kinderen in het vuur van een spel om een ander kind voor spek en bonen mee te laten doen. Dat betekent dat ze voortdurend clementie moeten betrachten voor een jonger (of gehandicapt) kind dat niet beter weet of niet beter kan. Dat haalt natuurlijk de vaart uit het spel. Het is een pijnlijke situatie omdat enerzijds de buurkinderen zo aardig zijn om de gehandicapte buurjongen mee te laten doen, terwijl anderzijds de buurjongen hun spel verstiert, omdat hij het niet kan bijbenen geestelijk gesproken.

Een oplossing hiervoor is niet zo makkelijk, temeer omdat de buurvrouw zich kennelijk nogal dwingend opstelt en weinig begrip heeft voor de normale reacties van spelende kinderen. Het zou goed zijn als de buurvrouw niet voortdurend in de gaten hield wat er buiten gebeurt. Ze zou erop moeten vertrouwen dat de buurkinderen, onder wie uw zoons, haar zoon in principe goedgezind zijn, maar dat dergelijke conflicten er nu eenmaal bijhoren bij kinderen van verschillend niveau.

Praat nog eens met de buurvrouw en probeer haar ervan te overtuigen dat uw zoons er niet op uit zijn de buurjongen te pesten. Houd haar voor dat het niet altijd makkelijk is om met iemand te spelen die minder bedreven is dan de rest. Dat geldt voor kinderen evengoed als voor volwassenen. Zeg erbij dat uw kinderen heus hun best doen, maar dat ruzietjes erbij horen en dat dat ook niet zo erg hoeft te zijn. Prijs uw kinderen voor hun sociale opstelling en zeg dat ze daar vooral mee moeten doorgaan. Insluiten staat voorop. De bijkomende conflicten zijn overkomelijk en altijd een minder kwaad dan iemand buitensluiten