Ik heb een hekel aan decolletés. Op een glamourfeest, alla, en bikini’s op het strand zijn ook oké, maar in het dagelijkse leven op het werk, bij vergaderingen of borrels, in de tram, achter balies zie ik ze liever niet. Aan blote borsten stoor ik me niet, maar decolletés vind ik opdringerig. Het gepronk wekt bij mij korzelige gedachtes in de trant van ‘Kun je die borsten niet bij je houden?’ Ik wíl er helemaal niet naar kijken, maar je blik wordt automatisch naar dat gegleufde vleesbalkon toegezogen. Het zal de kift wel zijn, want voor mezelf zou er zo’n opstuwende Hema-beha, waarvoor een man als model wordt ingezet, aan te pas moeten komen om een effect te sorteren dat in de verte lijkt op een passabel décolleté. Daar gaan we niet aan beginnen. Dat is me te veel moeite.
Volgens Catherine Hakim, een Britse sociologe die in Opzij wordt geïnterviewd over haar boek Honey Money. The Power of Erotic Capital, bestaan er geen lelijke vrouwen, alleen luie vrouwen. Hakim ziet erotisch kapitaal (fysieke en sociale aantrekkelijkheid) als een sleutel voor meer emancipatie en moedigt vrouwen van harte aan om hun talenten op dit gebied meer in de strijd te gooien dan gebruikelijk is. Sexy zijn is feministisch! Kom maar op met die korte rokjes, huidklevende jurkjes, stilettohakken en gapende decolletés. Als vrouwen werkelijk de macht willen, zullen ze aan de slag moeten met botox, kleurspoeling en regelmatige bezoekjes aan de manicure. En natuurlijk met de Hema-mannen-beha.
Ik vrees met grote vreze dat Hakim mij op het oog heeft, wanneer ze het over ‘luie vrouwen’ heeft. Als ik ergens een toonbeeld van ben, dan wel van het cliché ‘vrouw met te weinig aandacht voor haar uiterlijk’. Zo een die denkt: ‘Ach, zolang de kleren schoon zijn en het haar gewassen, kan het er best mee door.’ Spijkerbroeken, t-shirtjes, jasjes en als het buiten warm is een fladderjurkje. Saai en non-descript. Ik zou er meer moeite aan moeten besteden, maar ik heb het niet op winkelen. Make-up is ook al niet mijn ding. In mijn jonge jaren was ik voldoende met mezelf ingenomen om te denken: ‘Dat heb ik niet nodig, ik ben al aantrekkelijk genoeg’, en tegenwoordig denk ik dat make-up toch niets meer helpt, dus kan ik het net zo goed weglaten.
Het exploiteren van vrouwelijke charmes heeft niets te maken met het feministische gedachtengoed.
Nu had ik wel het geluk dat ik jong was in de jaren zeventig en tachtig, toen feminisme nog stond voor de vrijheid van vrouwen om zich te onttrekken aan gevestigde meningen over wat een vrouw mag doen in haar leven en hoe ze eruit moet zien. Ik heb me nooit tot de tuinbroek aangetrokken gevoeld, maar het idee ‘naturel uiterlijk’ sprak me wel degelijk aan: jezelf aan de buitenwereld kunnen vertonen zonder dwingende vrouwelijkheidsparafernalia als insnoerende korsetten, prothetische beha’s, zweterige panties, en zonder jezelf eerst met behulp van krultangen en verf te hebben opgetut – zoals mannen ook naturel de deur uitgaan om zich met de wereld te bemoeien.
De naturel stijl kwam voor luie vrouwen zoals ik goed van pas, maar naturel was zeker niet verplicht. Vanzelfsprekend deden ook destijds veel vrouwen speciale moeite voor hun uiterlijk om sexy en aantrekkelijk voor de dag te komen. Met vaak bewonderenswaardige resultaten – het is verre van mij om minachtend te doen over mooie, sexy vrouwen (zolang ze zich een beetje inhouden met de decolletés). Maar in het ouderwetse jaren-zeventig-feminisme gold het exploiteren van vrouwelijke charmes nadrukkelijk niet als een methode om de emancipatie te bevorderen. En ik vind het heel eigenaardig dat dat nu wel gebeurt.
Erotisch kapitaal (aantrekkelijkheid, jeugdigheid, een verleidelijke oogopslag) is nu net het enige kapitaal waar vrouwen sinds mensenheugenis over beschikken, hun enige hefboom om iets van macht uit te oefenen, waar ook allang iedereen voor buigt. Het feminisme wilde juist andere soorten kapitaal voor vrouwen toegankelijk maken: werk, autonomie, geld. Met het promoten van vrouwelijke charmes als motor voor de emancipatie vernietigt het feminisme zijn eigen raison d’être.
En daarbij komt nog dat de macht die je door middel van je uiterlijk krijgt, enkel macht *via* mannen is. Macht hebben via een ander noemen wij in goed Nederlands gewoon afhankelijkheid.
De Opzij is overigens een zwaar overgewaardeerd lifestyle-blad dat bij gebrek aan een alternatief, en kennis bij het Nederlandse publiek, helaas ongestraft met het geheel misplaatste predikaat feministisch weg kan komen.
Tsja, warom zouden vrouwelijke charmes niet geemancipeerd zijn? en waarom zou iets uberhaupt geemancipeerd moeten zijn? het leven is niet geemancipeerd, vrouwen gedragen zich niet geeamancipeerd, mannen ook niet, dus ja…
seksueel kapitaal: hoe een vrouw zich ook kleedt, dat heeft ze ALTIJD>
Zoals het Psychologie Magazine door psychologen niet serieus genomen wordt, zo is Opzij een blad dat in een richting knipoogt. Als jonge vrouw stemt het mij heel tevreden in een land te wonen waar veel vrouwen van alle leeftijden zonder opsmuk en neutraal gekleed op straat rondlopen. Dit ontspant me en sterkt me om ook mezelf te kunnen zijn.
Dat jurkjes en topjes vaak zo diep uitgesneden zijn leidt ertoe dat ik het niet koop, en als het écht mooi is, zet ik er een driehoekje t-shirt stof in op borsthoogte. Een hemd eronder is vaak te warm, maar overal de blik naar mijn decolleté zuigen is het laatste wat ik wil,
Zelf word ik er ook niet graag door verrast wanneer achter receptiebalies of boven de appelenbak in de supermarkt wildvreemde borsten op een dienblaadje gepresenteerd worden. Hou toch bij je! Het liefst zie ik de diep uitgesneden mode weer uit de kledingrekken verdwijnen.
Helemaal met Beatrijs eens in deze: ik stel ook geen prijs op diepe decolletees. NIet bij mezelf, en niet bij een ander. Ik denk bij mezelf ‘ik hoef je bilspleet niet te zien, niet van voren, en niet van achteren’…