Spring naar inhoud


Een brug te ver

Uit het boek Two Nations, Black and White van Andrew Hacker (1992) herinner ik me een onderzoek naar racisme waar een parabel aan te pas kwam. Aan blanke studenten werd de denkbeeldige situatie voorgelegd dat ze op last van de autoriteiten bij toverslag van huidkleur zouden veranderen. Hun verdere leven zouden ze de uiterlijke kenmerken van een zwarte hebben, terwijl hun persoonlijkheid en leefomstandigheden ongewijzigd bleven. Hoeveel compensatie voor deze (pijnloze) transformatie zou de ondervraagden redelijk lijken? De gemiddelde schadevergoeding kwam uit op jaarlijks een bedrag van een miljoen dollar voor de rest van hun leven. De studenten waren niet racistisch, iedereen omarmde de gelijkheids- en anti-discriminatiebeginselen. Maar aan het inwisselen van blank voor zwart werd wel een pijnlijk hoog prijskaartje gehangen vergeleken met het ideaal dat kleur er niet toe doet. Kennelijk zitten er toch behoorlijke nadelen aan de conditie ‘zwart’, in ieder geval in Amerika.

De parabel over ‘de prijs van een witte huid’ kan moeiteloos worden overgezet naar een andere, al even onveranderbare conditie: homo of hetero. Net als voor huidkleur geldt voor seksuele geaardheid dat men nu eenmaal zo geboren wordt, dat homo zijn even oké en legitiem is als hetero zijn, en dat het geen pas geeft om te discrimineren. Toch vermoed ik dat het merendeel van de perfect tolerante, onbevooroordeelde hetero’s, met het vooruitzicht om sim-salabim homo te worden, óók een stevige financiële compensatie zou vragen. Ik zou dat zelf in ieder geval wel doen, omdat er onmiskenbaar nadelen kleven aan de conditie: je wordt door sommigen met de nek aangekeken (natuurlijk door verachtelijke types, maar toch), je valt vaker buiten de groep, het kost meer moeite om een gezinsleven op te bouwen, kortom het leven als homo is door de bank genomen ingewikkelder dan als hetero.

Bij een imaginaire transformatie van homo naar hetero zou de geëiste schadevergoeding wel eens lager kunnen uitvallen. Ongetwijfeld zijn veel homo’s volkomen tevreden met dit aspect van hun persoonlijkheid, maar er lopen er ook rond die, als ze hadden kunnen kiezen, liever hetero waren geweest. Gewoon omdat het minder gedoe geeft. Een sporadische homo-tegen-wil-en-dank laat het niet zitten bij dit ‘was ik maar niet zo’-gevoel en onderneemt stappen. Hij gaat in therapie bij de firma Different, een orthodox-christelijke organisatie die onorthodoxe therapiedoelen beweert te bereiken: de transformatie van homo in hetero. Hier werden veel mensen erg boos over. Dat zoiets bestaat! Homotherapie kan niet, mag niet, is discriminerend en onwetenschappelijk.

Wie op de publiek opinie afgaat moet concluderen dat seksuele geaardheid steviger in iemands persoonlijkheid zit verankerd dan sekse.

Opmerkelijk dat het marginale gesleutel aan psychische problematiek zo veel meer opwinding te weeg brengt dan het, eveneens dubieuze, snij-, hak- en sloopwerk aan het lichaam. Duizenden vrouwen laten siliconenborsten inplanteren, die later van inferieure kwaliteit blijken en weer weggehaald moeten worden. Transseksuele mannen laten zich tot vrouw verbouwen en andersom. Niemand verblikt of verbloost bij deze vormen van zelfboetsering, maar homo’s die hetero willen worden – dat is een brug te ver. En therapeuten die dat verlangen serieus nemen in plaats van de hulpvrager naar huis te sturen met de boodschap dat hij zichzelf moet accepteren zoals hij is, krijgen het verwijt dat zij zich niet houden aan de morele en wetenschappelijke consensus. Blijkbaar zit seksuele geaardheid nog steviger in iemands persoonlijkheid verankerd dan sekse. Anders zou er niet zo’n collectieve verontwaardiging opsteken, wanneer iemand het waagt daaraan te morrelen.

Het gaat om geld en de ziektenkostenverzekering, dat is duidelijk. Maar over homeopathie en reiki (even zinloos en onwetenschappelijk als homotherapie) in het aanvullend pakket maakt niemand zich druk. Homo’s die geen homo willen zijn houden zich niet aan de code van de homo die trots is op zijn identiteit. Zij overschrijden een taboe. Vandaar de woede over homotherapie.

Artikelen in Column.


3 reacties

Blijf op de hoogte, abonneer je op de RSS feed voor reacties op dit artikel.

  1. Jonge Dokter schrijft

    Is het niet appels met peren vergelijken? Homotherapie vergelijken met therapie voor transseksuelen ipv operatie is een betere vergelijking: sleutelen aan je binnenste en niet aan je buitenkant. Een veel grotere opgave, ik denk zelfs onmogelijk. Maar als de persoon in kwestie zelf behoefte heeft aan therapie, prima, waarom niet? Geef hulp maar geef geen valse hoop! Als homo wordt je niet na therapie hetero, onzin!
    Het is zo droevig dat de meeste homo’s behoefte aan hebben aan therpie puur omdat ze zich niet geaccepteerd voelen binnen hun sociale netwerk en daarom de onmogelijke opgave aangaan om te veranderen in een hetero.
    De therapie werkt niet, het is een dooie mus, geeft hoop waar het niet waar kan maken en stuit daarom op weerstand.

  2. Catharina Anna Maria van Vliet schrijft

    Deze homotherapie doet waarschijnlijk heel veel kwaad bij die onzekere homo’s die dolgraag een hetero willen zijn en zich met deze therapie heel veel geweld aan doen. Ik begrijp de woede.
    Het interview met de heer Cremer bij Pauw en Witteman (17 jan) die deze therapie zelf 10 jaar gegeven heeft voor hij ook ontdekte dat de therapie niet werkt heb je vast en zeker gemist.

  3. Anon schrijft

    “Transseksuele mannen laten zich tot vrouw verbouwen en andersom”
    Ja natuurlijk mag dát wel, omdat onze maatschappij heilig in strikte genderrollen gelooft.
    Wie zich verdiept in deze bizarre transgenderwereld kan niet anders dan concluderen dat tenminste de overgrote meerderheid der transseksuelen gewoon mensen met een “passende” sekse zijn, die zich echter wél ongemakkelijk voelen bij de bij hun sekse geassocieerde genderrol (met de nadruk op *rol*). Vandaar ook dat in Iran geslachtsverbouwingen het populairst zijn. Beter een “vrouw” (nou ja… een man met een naar binnen gekeerde penis en borsten zonder gevoel, maar ach, je zíet het verschil tenminste niet), dan een mietje, zeg maar.



Sommige HTML is toegestaan