Spring naar inhoud


Stoorzenders

Mobieltjes in de klas leiden tot chaos concludeerde de Nationale Academie voor Media & Maatschappij na een onderzoek op 120 basis- en middelbare scholen. De concentratie van leerlingen wordt verstoord, de kwaliteit van het onderwijs lijdt eronder evenals de veiligheid van de schoolpopulatie: zowel leerlingen als leraren staan bloot aan anonieme digitale pesterijen. Scholen zouden een mediacoach in de arm moeten nemen, bevelen de onderzoekers aan, die in overleg met een expertgroep van leerlingen harde beleidsafspraken kan maken.

Het klinkt behoorlijk hopeloos. Digibete leraren die geen flauw idee hebben wat pingen is, andere leraren die zelf zitten te bellen in de klas, leerlingen die elk incident op school filmen, uploaden en rondtwitteren, en de hele dag door in alle schoolgeledingen een lavastroom van sms’jes waar iedereen doorheen waadt. Niet verwonderlijk dat in de hieropvolgende discussie stemmen opgingen om de aanwezigheid van mobieltjes eenvoudig te verbieden op school. Dan is het afgelopen met het gedonder en kan de core business van onderwijs geven en krijgen worden hervat. In New York en Beieren schijnt een effectief mobieltjesverbod op scholen van kracht te zijn volgens een ingezonden-brievenschrijver in de NRC.

Het mobieltje is een verlengstuk van het lichaam.

Dat het verbieden daar gelukt is kan ik nauwelijks geloven. Het mobieltje betekent voor tieners (en trouwens ook voor het merendeel van de volwassenen) zo veel meer dan alleen een communicatiemiddel met de buitenwereld. Het is een verlengstuk van het lichaam, iets waarmee de eigenaar zich zo sterk identificeert dat hij er bijna mee samenvalt. Wordt het gadget afgepakt, dan is het alsof de levenslijn wordt doorgesneden, alsof de zuurstoftoevoer wordt geblokkeerd. Het is niet goed voorstelbaar dat ouders zouden instemmen met een schoolverbod op de aanwezigheid van mobieltjes, want kinderen gebruiken het ding ook op weg van huis naar school en bovendien moeten kinderen na school vaak eerst ergens anders heen voor ze terugkeren naar huis. Uit oogpunt van bereikbaarheid en veiligheid hechten ouders er aan dat kinderen hun mobieltje bij zich hebben.

Het punt van zorg betreft dan ook niet de onontkoombare aanwezigheid van mobieltjes op school, maar het gebruik ervan. Dat die dingen tijdens de les uit moeten staan, althans op stil in een tas moeten zitten is zo’n elementaire omgangsvorm dat daar geen mediacoach aan te pas hoeft te komen, zou je denken. Voor en na de les, in de pauze, tijdens de vele tussenuren, onder het zelfstandig werken in de mediatheek, desnoods in de kleedkamer van de gymzaal heeft iedereen de vrijheid om naar hartelust te twitteren en z’n facebook bij te werken, maar tijdens een klassikaal lesuur, waarin de leraar probeert om de klas als geheel het een en ander bij te brengen en waarin leerlingen geacht worden hun aandacht te richten op de te behandelen leerstof, de leraar en elkaar, is het domweg onbeschoft om iets heel anders te gaan doen. Het maakt niet uit of dit gaat om nagels lakken, een stripboek lezen of via twitter de leraar afkraken.

In een kleine, overzichtelijke groep die een gemeenschappelijke taak moet volbrengen is het een vorm van sabotage als een van de aanwezigen zich onttrekt aan de werkzaamheden ten einde zich op eigen houtje te amuseren. Zelfs als aanwezigen zich grondeloos vervelen zouden ze de beleefdheid moeten opbrengen om tenminste te doen alsof ze hun aandacht erbij houden. Een notaris die een testament voorleest aan nabestaanden gaat niet tussendoor sms’en met zijn vrouw. Een tandarts onderbreekt de behandeling van een patiënt niet om een vrolijke tweet rond te sturen. Een pianoleraar maakt geen filmpjes met z’n smartphone van het gênante gepingel van een talentloze leerling. Wie z’n bezigheden serieus neemt doet zoiets niet.
Een mobieltje is als een geslachtsorgaan: je hebt het altijd bij je, maar het moet niet altijd tevoorschijn worden gehaald.

Artikelen in Column.


3 reacties

Blijf op de hoogte, abonneer je op de RSS feed voor reacties op dit artikel.

  1. Suzanne schrijft

    Zo moeilijk hoeft het niet te zijn hoor.

    Op de school waar mijn kinderen zitten/zaten, moet het mobieltje tijdens de lessen in je kluisje. Bij overtreding wordt het mobieltje niet afgepakt, maar krijgt de leerling strafcorvee. Eenvoudige duidelijke regel, alle leraren trekken 1 lijn.

    Mobieltje zichtbaar in de klas is dus altijd fout, maakt niet uit of je belt, smst, een spelletje speelt, of er helemaal niets mee doet.

  2. maria schrijft

    Mobieltjes zijn deel van de huidige cultuur. Verbieden werkt daarom niet, het is m.i. een kwestie van ermee omgaan.
    Ik stel als beleid voor middelbare scholen voor: hang een vakkentas met zo’n 30 vakjes bij de ingang van iedere klas en voer als beleid in dat iedereen daar zijn mobiel (uitgezet) in deponeert. Als een mobiel toch afgaat, pakt de docent deze mobiel, zet ‘m uit en de dader krijgt corvee.
    Tussen de lessen door, lopend van de ene klas naar de andere, kan er dan even gecheckt worden of er gebeld of ge-sms’d is.
    Zorg in iedere klas wel voor een goed zichtbare klok (die op tijd loopt) want de meeste leerlingen hebben immers geen horloge meer.
    In het begin is het natuurlijk even wennen (dat is nieuw beleid altijd) maar na een tijdje is het de gewoonste zaak van de wereld.

  3. Suzanne schrijft

    @Maria.
    Ik denk dat er dan elke dag mobieltjes verdwijnen.
    Op scholen verdwijnt alles wat niet spijkervast zit: pennen, lippenbalsem, geodriehoeken, het is allemaal de moeite van het pikken waard, al kost het nog geen euro… Dus om dure mobieltjes voor het grijpen te leggen… ik zou mijn kinderen niet aanraden om hun telefoon in een zak op de gang te hangen.



Sommige HTML is toegestaan