Verplicht feest met collega’s

Beste Beatrijs,

Een collega wordt vijftig en heeft het hele team (zeventien mensen onder wie twee leidinggevenden) uitgenodigd bij hem thuis op een vrijdagavond. Er staat van alles op het programma voor die avond. Voor een muzikaal intermezzo heeft hij een beroep gedaan op een collega om zijn hobby in de praktijk te brengen: pianospelen. Deze collega heeft daar geen zin in. De collega’s wonen verspreid en dit feest kost hun reistijd. Meer dan de helft van het team kan of wenst niet te komen. Nu blijkt dat dit feest alleen voor het team is. Verder komt er niemand op die avond, geen vrienden, geen familie. De jarige reageert even teleurgesteld als claimend bij afzegging of dreigende afzegging. De leidinggevenden voelen zich verplicht te gaan en zeggen dat er een respectabel aantal collega’s dient te verschijnen. Degenen die niet gaan hebben last van schuldgevoel. Er is van tevoren niet gezegd dat het een teamaangelegenheid betrof. Hoe moeten wij ons opstellen zonder de jarige zonder te kwetsen? Er zou immers bijna niemand vrijwillig op de verjaardag verschijnen.

Verplicht feestvieren

Beste Verplicht,

Dit is een typisch voorbeeld van het verwarren van vrienden en collega’s. Mensen zien hun collega’s zo vaak dat ze soms het gevoel hebben een nauwere band met hen te hebben dan met hun persoonlijke vrienden. Dit is een gevaarlijke misvatting. Een collega vervult een andere rol in iemands sociale landschap dan een vriend of familielid.

Normaal gesproken geeft iemand die jarig is een feestje voor intimi en bekenden, onder wie desgewenst ook een paar collega’s op wie hij gesteld is. Maar een feestje geven voor uitsluitend collega’s is even absurd als je vrienden optrommelen om een vergadering van je werk te bezoeken. Een persoonlijke mijlpaal viert men niet met zakelijke contacten. Mensen willen hun vrije tijd naar eigen inzicht besteden en daaronder valt de vrijheid om een uitnodiging al dan niet te accepteren. Werkgerelateerde gezelligheid krijgt gewoonlijk gestalte in het personeelsfeestje of de afdelingsborrel. Deze vorm van vertier wordt georganiseerd door de directie of de leiding en een belangrijk kenmerk is dat werknemers worden vrijgehouden. Op zomaar een verjaardag worden gasten geacht een cadeautje mee te nemen. Als werknemer kun je het niet maken om je collega’s vrije tijd en cadeaus af te troggelen. Om te voorkomen dat die hele bijeenkomst een vreselijke sof wordt (dat bijvoorbeeld maar de helft of minder van de genodigden komt opdagen) moet een van de twee chefs gaan praten met deze feestjesgever en druk op hem uitoefenen om het af te blazen. De leidinggevende moet uitleggen dat dit niet de manier is om een 50ste verjaardag te vieren, dat het ongetwijfeld goedbedoeld is, maar dat het beter niet door kan gaan. Als uw baas dit niet aandurft (wat niet zou pleiten voor zijn leidinggevende capaciteiten), moet u zelf de taak maar op u nemen. Het is toch belangrijk om uw collega van een serieuze misstap te weerhouden.