Beste Beatrijs,
Komende winter gaan we met onze vriendenclub (drie jongens, twee meisjes) een weekje skiën in Frankrijk, zoals we dat al een paar jaar doen. We gaan voor de derde keer naar hetzelfde huisje, waar we altijd veel plezier hebben gehad. Nu wil het geval dat een van ons, ‘Martin’, een vriendin heeft gekregen die de anderen niet leuk vinden. ‘Sandra’ gaat ook mee, heeft Martin plompverloren aangekondigd, maar eigenlijk zijn wij daar niet zo enthousiast over, te meer omdat er eerder nooit geliefdes meegingen. Niemand durft dat rechtstreeks tegen Martin te zeggen. Is er een manier waarop we toch onder haar aanwezigheid uit kunnen komen?
Liever onder ons
Ja, die is er: door zelf niet mee te gaan. In dat geval gaan Martin en Sandra samen skiën en misschien is dat ook wel wat die twee het liefste willen.
U wil een bepaalde traditie in stand houden die gebaseerd is op exclusieve vriendschap. Geen partners erbij, want dat verstoort de groepsgeest. Dat zijn strenge eisen voor een vriendengroep. Mij doet het een beetje denken aan een jongensclubje: ‘De leden van de Zwarte Hand beloven hierbij plechtig dat hun vergaderingen vrij van vrouwelijke smetten zullen blijven.’ Uw gezelschap is van gemengde samenstelling, maar de regels niet minder strikt: geen vriendjes of vriendinnetjes op de skipiste, geen geliefdes in het chalet. Stel je voor dat ze ineens gaan zoenen op de canapé! Dat willen we niet! Uw reisgezelschap (minus Martin) heeft een wel bijzonder romantisch idee over hoe het hoort toe te gaan onder vrienden. Het lijkt de liefde zelf wel, met al die trouw, terugkerende mijlpalen en exclusiviteit. Mooi hoor, maar ook een beetje beklemmend.
Dit soort tradities houdt geen stand. Ze horen bij het studentenleven, althans bij het ongedwongen jongerenbestaan waarin nog geen sprake is van serieuze carrières en vaste partners. Zodra die er wel zijn, worden vakantiedagen ineens schaars en stellen levenspartners eisen over de samen te besteden vrije tijd. Ze willen bijvoorbeeld ook wel eens een weekje skiën.
Als Sandra beter was gevallen in de vriendenkring, had iedereen de gebruikelijke dingen geroepen als ‘hoe meer zielen, hoe meer vreugd’, en ‘jouw vrienden zijn mijn vrienden’. Nu vindt men haar niet leuk, maar met bezwaar maken zou de groep Martin op z’n ziel trappen. Wanneer tot hem doordringt dat zijn geliefde niet door de ballotage is gekomen, is de vriendschap over en uit en kunnen jullie met z’n vieren vertrekken naar het dorp vol herinneringen in plaats van met z’n zessen.
Laat gewoon alles doorgaan, zoals gepland. Er bestaat een kans dat de indringster veel aardiger, gezelliger, leuker blijkt dan zich totnutoe liet aanzien. Is ze echt zo vreselijk als iedereen verwacht, dan is het enige wat er kan gebeuren dat er na die week een einde komt aan een traditie, die toch al niet kon overleven. Verder kan iedereen, sympathiek of antipathiek, zich de hele dag door wijden aan wat de bedoeling van de onderneming is: lekker skiën in de frisse buitenlucht. Het volgend jaar zal het reisgezelschap zich weer moeten aanpassen aan de impulsen van dat moment. Een skivakantie is iets anders dan een reünie van een bataljon Oud-Indië-strijders.
Wat een tuttige reactie van Beatrijs Ritsema.
Wat is ertegen om inderdaad exclusief een vriendenclub te hebben en te onderhouden? Te vaak, vrees ik, gaan zulke vriendschappen (zeker die van mannen) ten onder aan dwingende partnereisen. Hoe flauw om te refereren aan kinderclubjes zoals ‘De zwarte hand’. Er is toch wel iets volwasseners op te merken over vriendschappen en de ontwikkeling daarvan? Je hebt gelijk, ‘Liever onder ons’. Probeer zoveel mogelijk staande te houden van je eigen, individuele vriendschappen. Laat de twee gelieven op een ander moment gaan skiën.