Beste Beatrijs,
Mijn beste vriend is vijftien jaar geleden bij het begin van onze vriendschap verliefd op mij (vrouw) geweest. Daar zijn we goed doorheen gekomen, onze vriendschap is nog steeds hecht. In zijn relatie heeft het destijds wel het nodige teweeg gebracht. Zijn partner heeft toen besloten dat ze mij niet meer wilde zien, maar tolereert wel dat mijn vriend contact met mij heeft. Soms leidt dat tot gekke situaties: laatst bijvoorbeeld toen we na een uitstapje bij hem thuis aankwamen en ik nog even naar het toilet wilde. Zijn partner verdwijnt dan meteen naar boven om mij te ontwijken. Mijn vriend haalt zijn schouders op over haar vluchtgedrag. Na al die jaren zou ik denken dat zijn partner niet meer zo krampachtig op mij hoeft te reageren. Wat zou ik kunnen doen? Genoegen ermee nemen dat mijn vriend en ik nog steeds een goede band hebben? Niet meer bij hem afspreken? Ik voel me aan de ene kant een beetje klem zitten en aan de andere kant wil ik mijn vriend niet in een lastige positie brengen, waar hij duidelijk toch al in zit.
Persona non grata
Beste Persona non grata,
Hier is weinig aan te doen, althans niet door u. De enige die deze moeizaamheid kan doorbreken is uw vriend, die aan zijn partner zou kunnen vragen of ze zich zou willen openstellen voor een normale, oppervlakkige omgang met u, omdat een en ander intussen al heel lang geleden is. Een begroeting en een kort praatje zou er wel af moeten kunnen onderhand. Maar kennelijk durft hij dat niet aan of denkt hij dat zijn partner zal volharden in een afwijzing van u.
Bespreek het met uw vriend en vraag hem of hij bereid zou zijn om toch nog eens wat moeite voor u te doen. Zolang er niets verandert in de houding van de partner, raad ik u aan om helemaal niet meer bij uw vriend thuis af te spreken, maar altijd bij uzelf of buitenshuis. Betreed dat hele huis niet meer, ook niet voor wc-bezoek. Als de partner geen contact wil, dan maar geen contact. U wil het haar tenslotte niet aandoen dat ze in haar eigen huis moet vluchten voor uw aanwezigheid.
De puur rationele argumentatie (zijn verliefdheid op u is al zo lang geleden) zal in veel van dit soort gevallen niet aanslaan. Verliefdheden en gevoelens die een partner ooit voor iemand heeft gehad kunnen ook na geruime tijd nog zeer gevoelig liggen. In mijn beleving moet men mensen, binnen bepaalde grenzen, ook enige ruimte geven voor enige irrationaliteit hierin. Sociale interacties zijn immers nooit geheel terug te brengen tot een rationeel kader.
Dat zij meteen naar boven vluchtte, is enigszins overdreven. Maar misschien voelde zij zich overvallen, u geeft immers aan dat zij u niet meer wilde zien en in dat licht kan het overrompeld zijn als iemand opeens voor je neus staat.
Ik vind de partner van uw vriend redelijk tolerant, zij staat een vriendschap tussen u beiden toe. Niet iedereen kan dat opbrengen als er ooit verliefdheid in het spel was.
Ik denk dat het niet veel zin heeft dat uw vriend nog eens met haar praat. Na al die jaren zullen de standpunten wel bekend zijn. Ik weet niet hoe hoog uw nood in uw geval was, maar het lijkt me beter zijn huis geheel te mijden. De situatie van vreedzame coëxistentie die nu bestaat is waarschijnlijk het hoogst haalbare. Dat is al heel wat.