Beste Beatrijs,
Laatst hadden mijn man en ik een goede vriend te eten. Ik had mijn best gedaan met de maaltijd. De twee mannen konden het goed vinden met elkaar, gingen aan tafel zitten en zetten hun geanimeerd gesprek voort zonder mij erbij te betrekken. De soep begon koud te worden en sowieso begon ik gefrustreerd te raken. Ik zei: ‘Hallo jongens, we gaan eten en mag ik ook mee praten?’ Na afloop maakte mijn man mij de zwaarste verwijten. Hij zei dat het als gastvrouw ongepast is om aandacht voor jezelf te eisen, het is een dienende rol en hij schaamde zich over mijn manier van doen. Wow, nooit geweten. Is dat echt een voorbeeld van lomp gedrag?
Deed ik het fout?
Beste Deed ik het fout,
Een gastvrouw mag altijd zeggen: ‘Nu gaan we aan tafel, mensen!’ of ‘Het eten is klaar, laten we beginnen!’ en daarmee het lopende gesprek onderbreken. Het andere wat u zei: ‘Mag ik ook meepraten?’ is een minder gelukkige uiting. Daarmee oefent u op een passief-agressieve manier kritiek uit op waar uw man en zijn vriend mee bezig waren: een geanimeerd gesprek voeren. Ook al vindt u het vervelend dat u niet bij het gesprek betrokken wordt, het is niet goed om te klagen dat u er niet aan te pas komt, want dan voelen de anderen zich terechtgewezen. Het is beter om een ogenblik af te wachten, waarop u ook iets kunt zeggen en dan uzelf onbekommerd in het gesprek te storten. Andere sprekers onderbreken is niet erg. Dat mag in een vriendengesprek.
Dit alles heeft niets te maken met de rol van gastvrouw, zoals uw man meent. Een gastvrouw is in zo verre dienend dat ze het eten op tafel zet (dat kan trouwens net zo goed een taak van een gastheer zijn), maar in het gesprek aan tafel met de gasten heeft een gastvrouw evenveel recht op inbreng als de andere aanwezigen en hoeft ze zichzelf zeker niet te beperken tot een luisterende rol.
Een lange tijd geleden had mijn moeder een soortgelijke situatie, alleen was ze te gast, geen gastvrouw. Ze was meegekomen naar een eerste ontmoeting met de ouders van mijn nieuwe vriend.
Mijn (nu ex)-vriend was in gesprek met zijn vader en de twee hebben een uur samen gesproken en met niemand anders. Ze waren in een heftige discussie verwikkeld, over fietsbanden en de omtrek ervan. Hoe ver fietst een fietser als de band halfzacht is, heeft hij dan nog steeds dezelfde afstand afgelegt of ‘sjoemelde’ hij met een loshangend stukje band?’ was de vraag.
Mijn moeder zat rustig te wachten en kwam zich na een kwartier nog eens voorstellen, met uitgestoken hand. Niemand merkte haar op, ze ging terugzitten en wachtte af.
Na een uur op de bank gewacht te hebben (ik zat met haar te babbelen, twee meter van de discussie af), stond ze weer op, zwaaide naar de vader en zoon en riep; ‘Het is inmiddels 9 uur en ik ga weer! Bedankt voor de gastvrijheid!’
Ze zwaaiden allebei vaag, de discussie werd niet onderbroken en ik bleef achter (dat was gepland) en heb nog een halfuur de discussie verder moeten aanhoren. Daarna werdt er een conclusie getrokken en vroeg mijn ex verbaasd; ‘Hé, waar is je moeder gebleven, wilde ze mijn ouders niet ontmoeten?”
Een dienende rol? Uit welke eeuw is je man? Uw uitspraak was misschien wat onbeleefd, maar als gastheer dient hij iedereen verdeeld aandacht te schenken, ook jou.
En mevrouw was slechts de bediening waarbij de man niet de gastheer was, maar de gast in eigen huis. Vermoedelijk heeft mevrouw structureel de verzorgende en dienende rol. Dit kan geen op zichzelf staand incident zijn, maar wellicht een incident die de rollen hebben uitvergroot. Mevrouw had vast ook commentaar gekregen als ze zo brutaal was geweest zich zomaar in het gesprek te mengen. De man heeft haar flink op haar plek gewezen middels de zwaarste verwijten. Zo staan de zaken ervoor: de man weet wat haar plek is, nu zij zelf nog.
Deze mevrouw – voor de bovenstaande drie reageerders maakt het kennelijk enorm uit dat het in dit geval een vrouw was die ‘benadeeld’ werd – vertoonde inderdaad enorm lomp gedrag met haar passief-agressieve opmerking ‘Mag ik ook meepraten?!’. Niet elk bezoek hoeft een soort double date te zijn waarin de deelnemers angstvallig in de gaten houden of iedereen wel aan het woord komt. De briefschrijfster gunt het haar partner zelfs in deze noodzakelijkerwijs contactarme periode kennelijk niet dat hij een gesprek voert met een vriend dat wat dieper gaat dan het uitwisselen van lapidaire koetjes en kalfjes. Bij een volgende gelegenheid met vriend(inn)en uit haar eigen netwerk zal zijzelf ongetwijfeld weer actiever deelnemen aan de gesprekken.
De man en de gast zaten natuurlijk wel fout doordat ze de maaltijd – door wie die was bereid doet niet eens zoveel ter zake – veronachtzaamden. Dat hoort in geen enkel geval.
Ik vind de reactie van de brievenschrijfster een prima reactie. Ze laat daarmee zien dat hoe geliefde en zijn vriend niet zo sociaal bezig waren. Geliefde en vriend hadden zich mijns inziens moeten excuseren. Dat geliefde vervolgens boos is en met een ouderwetse visie komt, is een teken aan de wand. Als dit vaker gebeurt, dan zou ik wegwezen.
Als reactie op Coos Neeteboom: geen enkele vrouw zou het in haar hoofd halen tegen haar man te zeggen dat “zijn rol slechts een dienende was” dus natuurlijk is het relevant. Vrouwen kunnen hele akelige dingen zeggen tegen mannen, maar dit niet. Mannen die jonger zijn dan honderdtien dienen ook beter te weten. Verder scheelt het nogal of het een gezamenlijke vriend is of alleen een vriend van haar man. In beide gevallen is het erg onbehoorlijk om een gastvrouw totaal buiten het gesprek te sluiten overigens. Het is je personeel niet. Als de vriend gezamenlijk was had ik even de aandacht gevestigd op het eten en daarna geprobeerd het gesprek op een ander onderwerp te brengen. In het tweede geval was ik na het eten vertrokken naar slaap- of werkkamer zodat de vrienden rust hadden. Dan wel graag de drankjes inschenken, het personeel is naar huis.
Vreselijk gelachen om de bijdrage van Lilith. Je ziet, het echte leven is toch altijd gekker dan wat een schrijver kan bedenken. Meer van dit soort verhalen graag!
De emancipatie is in de praktijk minder ver gevorderd dan we vaak denken en (Coos) het zit vaak in de subtiele (en soms zelfs minder subtiele) zaken. Bij de huidige middelbare leeftijd generatie is het wel gebruikelijk dat beide partners werken. Maar toch zitten veranderingen (emancipatie) totaal niet in het vanzelfsprekendheids-systeem. Een praktijkvoorbeeld wat ik meegemaakt heb. Op stap met man en schoonouders, in mijn (!) auto. Het was vanzelfsprekend dat mijn man reed en dat schoonvader op de bijrijder stoel plaatsnam. Schoonmoeder stapte achterin met de letterlijke tekst: ” wij weten onze plek”. Haar zoon (mijn man) zat als snotneus al op de bijrijder stoel met ma achterin. Zij weet al heel lang haar plek. Het was de laatste keer dat ik in deze setting samen op reis ging, de lol was er af en de emancipatie is totaal nog niet gevorderd. En nee … ik moest hier niet over zeuren/ niet zo moeilijk doen! In dat opzicht was de boodschap richting mij vergelijkbaar als bij de oorspronkelijke inzender van dit onderwerp. Dit heeft niets te maken met de vriend/man de tijd gunnen, er is basaal nog iets niet goed in de gelijkwaardigheid van man/vrouw relaties. Hoe vaak horen vrouwen dat ze niet zo moeilijk moeten doen?! Hierbij een oproep aan alle moeders om dit aspect mee te nemen in de opvoeding van de zonen, hier begint de emancipatie echt.